ගත සිත නිවාලන සුන්දර හුම්මානයේ ගෙවුණු මොහොතක්

ළා නිල් පැහැයට හුරු සයුර සිප එන සුළඟ උමුතු සීතලක් එක්කරයි. නිහඬ නිස්කලංක පරිසරය උමතු ලෝකයකට රැගෙන යය. මේ කරදියමල, එසේ නැතිනම් හුම්මානයේ අවට සුන්දරත්වයයි. මාතර, දික්වැල්ල නගරය පසුකර කුඩාවැල්ල මංසන්දියෙන් දකුණට හැරී ගිය පසු මේ සුන්දර ඉසව්වට පියමැනිය හැකිය. විශාල ගල් පර්වත දෙකක් මැද්දෙන් හඬක් නඟමින් වතුර මලක් ඉහළට යයි. එවිට පළාතම හිරිකඩ වැටුණා හා සමානව නැහැවී යයි. හුම්මානය ක්‍රියාත්මක වන්නේ එසේය.

හුම්මානයේ අතීතය සොයාගිය කල, එයට මෙම නම ලැබී ඇත්තේ හ්ම් යන ශබ්දය සමග ජලය ඉහළට නැඟීම නිසාය. එවකට ජාතික රූපවාහිනියේ විකාශය වූ නමයයි පහ වැඩසටහනින් මෙය පෙන්වූ පසු මුළුමහත් ශ්‍රී ලංකාව පමණක් නොව විදෙස් රටවලින්ද මෙම ස්ථානය පිළිබඳ තොරතුරු විපරම්කර බැලූ වගට සාධක ඕනෑතරම් ඇත. ඊට පෙර මෙම ස්ථානය පිළිබඳ ගම්වාසීන් පමණක් දැනසිට ඇත . එහෙත් මෙම සුන්දර කරදියමල රූපවාහිනියේ ප්‍රචාරය කිරීම නිසා ලැබුණු ප්‍රසිද්ධිය සමගින් අද වනවිට දෙස් විදෙස් සංචාරකයන්ගේ නැරඹුම් මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්වී හමාරය.

හුම්මානය ක්‍රියාත්මක වන්නේ සැමවිටම නොවේ. එක්වරක් ඉහළ ගිය පසු නැවත ඉහළ යෑමට විනාඩි කීපයක් බලාසිටිය යුතුය. මන්ද එහි අමුතු කතාවක් ඇත . ඒ නම් හුම්මානය පිහිටි ස්ථානයේ මුහුදු මට්ටමින් ගුහාවක් පිහිටා ඇත . එයට මුහුදු ජලය දෙපසකින් ගලා ඒමක් සිදුවේ. පීඩනය වැඩිවත්ම ගුහාවේ ඇති සිදුරු තුළින් ජලය ඉහළට විදීමක් සිදුවේ. ඇතැම්විට මීටර් 20ක් පමණ ඉහළ අවකාශයට මෙම දිය කොමළිය ඉහළ නගියි. මෙම ක්‍රියාවලියට හේතුවන්නේ මුහුදු රළවල බලය මගින් පීඩනයක් ඇති කිරීමයි. හුම්මානය ක්‍රියාත්මක වී තප්පර දහයක් වැනි සුළු කාලයකදී ඉහළ ගිය ජලය යළි විවරය කරා ගමන් කරයි. හුම්මානය ක්‍රියාත්මක වන්නේ එසේය.

සුන්දර වගේම මෙම ස්ථානයේ අනිසි ලෙස කටයුතු කිරීම නිසා ලිස්සා ඇද වැටී මරුමුවට පත්වුණ පුද්ගලයන් ගණන පහළොවකට ආසන්නය. සමහර අයගේ දේහයන් හමුවුවද එසේ නොමැති අයද වේ. එම නිසා මෙම සුන්දර කරදිය මල නැරඹීමට පැමිණෙනවා නම් ආරක්ෂිත වැට පසුපසට වී නරඹන ලෙස දැන්විය යුතුය.

මෙම ස්ථානයට යාබදව ගල් බංකු කිපයක් ඉදිකොට ඇත. මගදිගට වෙහෙස වී පැමිණෙනවා නම් මඳක් වාඩි වී හිඳ මෙහි සුන්දරත්වය නැරඹීමට මෙන්ම හුම්මානය නරඹා අවසානයේ දැනෙන තෙහෙට්ටුව සංසිඳවා ගැනීමට වන්නට ඇත. ඈත සයුර දෙස බලාගෙන ගෙවෙන තත්පරය පවා හදට නිස්කලංක සුවයක් රැගෙන එයි. එය මොනවට මෙම ස්ථානයේදී විඳගත හැකිය. තවත් වැදගත්ම දෙයක් ඇත. එනම් ප්‍රේමවන්තයන්ට මෙම ස්ථානය සුන්දර ඉසව්වකි. නමුත් අනවශ්‍ය ලෙසින් මෙහි රැඳී සිටීම උචිත නැත. එයත් සිත් තබාගැනීම වැදගත්ය.

තංගල්ල ප්‍රාදේශීය සභාව මගින් හුම්මානය හා පරිසර මධ්‍යස්ථානය සංවර්ධනය කිරීමේ ව්‍යපෘතිය මගින් මෙම ස්ථානය නවීකරණය කර ඇත. එමගින් හුම්මානය පිළිබඳව තවත් තොරතුරු දැකබලා ගැනීමට හැකියාව ඇත. එසේම හුම්මානය පිවිසුම් මාර්ගයේ දෙපස විකිණීම ඇති වෙළෙඳසැල් වලින් ලාබෙට කරවල ටිකක්, බැදපු මාලු ටිකක් රැගෙන යාමටද හැකිය . අඹ, ලොවි, වෙරළු වැනි ගමේ පළතුරුවලද රසයද විඳිය හැකිය. අපගේ උරුමයන් අප රැකගත යුතුය. එම නිසා මෙම සුන්දර කරදියමල වෙත පැමිණෙනවා නම් එය දූෂණය කිරීමට මොනයම් අයුරකින් හෝ දායක නොවිය යුතුය. මන්ද අපගේ උරුමය රැකගත යුත්තේ අපම විසින්ම බැවිනි.

වගකිව යුත්තන්ට නොපෙනෙන රටවිරුවන්ට එරෙහි හිංසනය

රටවිරුවන්ට උපහාර යැයි පැවසුවද ගතවූ මාස කීපය පුරාවට ඇසුණේ විදෙස් ශ්‍රමිකයන්ට සිදුවූ හිංසනයන් පිළිබඳ පුවත්ය. මැදපෙරදිග රැකියාවන්හි නිරතව සිටි 115 දෙනෙකු වධහිංසා ඉවසාගත නොහැකිව ඉකුත් 14 දිනද ආපසු පැමිණියේ යැයි ජනමාධ්‍ය වාර්තා කළේය.

ගෙවී ගිය මාසයක කරුවලගස්වැව ගංගාට වැටුප්ද නොදී පහරදී ලංකාවට එවා ඇත. ඩුබායි ගිය පංවරැල්ල ගමේ ස්වර්ණතිලකා එරට නිවසේ එල්ලී මැරී සිටියේ ගතවූ ජූලි මාසයේදීය. දෙමව්පියන් රිසානාලා වැඩි වයසින් උපද්දවා හෝ එයට අනුබල දෙන්නේද රටේ ළමයා සහ ආර්ථිකය පිළිබඳ පවතින ඛේදවාචකයේ තවත් පැතිකඩක් නිරූපණය කරමින්ය.

අබුඩාබියේ රැකියාවට ගිය කැකණදුර නාලනී තම හාම්පුතාගෙන් සිදුවන හිංසන නිසා එම නිවසෙන් පැන ගොස් තානාපති කාර්යාලයට පැමිණ සති දෙකක් ඇඳිවතද නොමැතිව සිටින්නේ යැයි ඇසුණේ ගතවූ නොවැම්බරයේදීය. නිට්ටඹුවේ සිත්ති මර්ලියා සෞදියේ රියාද් නගරයේදී අනතුරකට පත්ව එරට රෝහලක වසර දෙකක කාලයක් වීද ඇය ලංකාවට නොගෙනෙන්නේ ඇයිද යනුවෙන් ඇයගේ ඥාතීහූ විමසූහ. මාස හතකට පෙර මැලේසියාවේ රැකියාවකට ගිය මස්කෙළිය නෝර්වුඩ් ප්‍රදේශයේ තරුණයන් තිදෙනකු අමානුෂික වධ පමුණුවමින් මැලේසියාවේ හිර කරගෙන සිටින පුවත ඇසුණේද නොවැම්බර් මාසයේදීය. ඔවුන් සිය ඥතීන්ට පණිවුඩ එවා ඇත්තේ “මැරෙන්න කලින් බේරා ගන්න - තානාපති නිලධාරීන්ට කිව්වට වැඩක් නැත” යනුවෙනි.



එවැනි පුවතක් එම සතියේම කුවේට් රැකියාවට ගිය පලුගස්දමන රූපා සුසන්තිගේ ස්වාමියාද මාධ්‍යයට අනාවරණය කළේය. ඔහු පැවසුවේ කුවේට් රැකියාවට ගිය මගේ බිරිය ඒජන්සිකාරයන් මෙහෙකාරකමට විකුණනවා. බලධාරීන් නොබලන නිසා ලංකාවට එන්න විදිහක් නොමැති නිසා ඇය ගෙන්වා දෙන ලෙසය.
පවතින විකෘති අධ්‍යාපනය වෙනස් විය යුතු යැයි විලාප නගා බලය ඉල්ලා සිටින ඇත්තන් හැමදාමත් කළේ පහේ පන්තියේ සිටම දරුවන්ට නොමනා බරක් පැටවීම පමණි. අධ්‍යාපනයේ ඉච්ඡාභංගත්වය ඇති කළේ එතැනින්ය. පිල් මාරුව තුළ රැදෙමින් උසස් අධ්‍යාපනයට වින කටිමින් උගතුන් කූඩැල්ලන් කලවැද්දන් යන තැනට අධ්‍යාපන ඇමතිවරුන්ම විසින්ම උගත්කම පහත් කර අවසානය. එවැනි සමාජයක මිනිසුන් විදෙස්ගත නොවී ලංකාවේ සිට මොන කෙංගෙඩියක්වත් උපයාගන්නටදැයි නගන ප්‍රශ්නය සාධාරණය.

විදෙස් රැකියා සොයා යන්නේ සැපසම්පත් විඳීමට නොවේ. ආණ්ඩුව සිතන්නේ යමෙකු රට රැකියාවකට යැවීම මැතිවරණ පොරොන්දුවක් ඉටුකිරීමක් හෝ තමන් දුන් රැකියාවක් ලෙසය. ගතවූ දශක තුන තුළ විදෙස් රැකියා උත්පාදනය යන්න පුරසාරමක් බවට පත් කළ දේශපාලකයන්ට රටවිරුවන් යැයි ලේබල් ඇලවූ මිනිසුන්ගේ
අවුල්වී ගිය පවුල් අමතකය.

රට යැවීමේ (පැටවීමේ) කර්මාන්තය වසර තිහක් ඉක්මවා ගොස් ඇත්තේ මෙරට අධ්‍යාපනය තුළ හෙට පරපුර වෙනුවෙන් රැකියා උත්පාදන ක්‍රමයක් සිදු නොවූ නිසාමය. අනූවේ දශකයේ සිටවත් විධිමත් ක්‍රමවේදයක් තුළ අධ්‍යාපනය ගලා ගියේ නම් අද වනවිට වයස අවුරුදු 20-30 මිනිසුන් රට යායුතු නැත. යම් හෙයකින් ඇඟලුම් කම්‍හල්වත් නොඇරියේ නම් තරුණ පරපුරේ ඛේදවාචකය කෙසේ දිසානුගතවේද යන්න සිතීමත් බිහිසුණුය.

ශ්‍රී ලංකා විදේශ සේවා නියුක්ති කාර්යංශය මහජන හිතකාමී සේවයක් ලෙස ISO ජාත්‍යන්තර තත්ත්ව සහතිකය දිනාගත්තේ 2012 දීය. 2013 වසරේ ඉලක්කගත සැලසුම් පිළිබඳ මාධ්‍යයට අදහස් දක්වමින් එම ආයතනය සඳහන් කළේ මැදපෙරදිග කලාපය ඇතුළු පිටරටවලදී 5%කට අඩු පිරිසක් වදහිංසා අතවරවලට ලක්වී අසරණ බවය. මේ පිළිබඳ විශේෂ අවධානය යොමු කර ඔවුන් වහාම ගෙන්වා ගැනීමට පියවර ගන්නවා යැයිද කාර්යාංශය පැවසීය. ස්වර්ණතිලකලා එල්ලී මැරෙන්නේත්, කරුවලගස්වැව ගංගලා නොමැරී දිවි බේරාගෙන රෝද පුටුවෙන් එනවිට ඒ සැලසුම්වලට සිදුවූ දේ ගැන වගකිවයුත්තන් නිහඬය.

විදේශ සේවයේ කාන්තාවන්ට සිදුවන හිරිහැර සොයා බලන්න යැයි ඉල්ලමින් රාවණා බළකායේ හිමිවරුන් ගතවූ දිනයක විදෙස් සේවා කාර්යාංශයේ සභාපතිවරයාගේ කාර්යාලය වට කළහ. “ හාමුදුරුවනේ ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා නම් ඇවිත් කතා කරමු. මීඩියා වට කරගෙන මේ කරන විකාර මොනවාද? මේවා පබ්ලිසිටියට කර ගන්නා වැඩ” යනුවෙන් සභාපති සිද්ධිය අවසන් කළේය. යහපත් අරමුණක් උදෙසා කළ සදොස් ප්‍රවේශය නිසා ඒ උත්සාහයද යටපත් විය.

රටවිරු යැයි හැඳින්වුවද ඔවුන් ගැන සෙවීමට පවුලේ ඥාතීන් හැර තානාපති සේවකයන්ට හෝ කොන්සාල්වරුන්ට හැඟීමක් නැති බව පැහැදිලිය. තර්ජනාංගුලිය සමග හෙට එන්නම් යැයි රාවණා බලය කාර්යාංශයෙන් එළියට ගියද, නැවත පැමිණියේද නැත. පැමිණිල්ලක් ඇතොත් අපි විභාග කරනවා. සාකච්ඡා කරමු යැයි පැවසුවද එදිනට පසු ඇසුණු පුවත් අනුව සභාපතිවරයාගේ අවධානය යොමුවීද යන්නද පැහැදිලි නැත. එසේනම් රාවණා බලයට පොරොන්දු වූ පරිදි කාර්යාංශය සොයා බැලුවේද? කාර්යාංශය හිංසනයට‍ පත් මිනිසුන් වෙනුවෙන් ගත් පියවර කුමක්ද? හැමදාමත් මර නින්දේ පසුවන විදේශ තානාපති සේවයට අවදිවීමට කළ අනතුරු ඇඟවීම කුමක්ද? යළිත් මෙවැනි දේ නොඇසීමට ගත් පියවර කුමක්ද?



ඉකුත්දා ඇතැම් ජනමාධ්‍ය වාර්තා කළේ විදෙස් ශ්‍රමිකයන් ලක්ෂයක් දෙනා මහින්දට සහායදීමට මෙරටට පැමිණෙන පුවතකි. එහෙත් ලක්ෂ දාහතක් විදෙස්හි සේවය කරන රටක ඔවුන්ගේ ඡන්ද බලයට වටිනාකමක් දුන්නේ නම් මහින්ද වෙනුවෙන් තවත් ඡන්ද ලක්ෂ දහපහළොවක් එකතුවනු ඇත.
විදෙස් සේවා කාර්යාංශය පවසන්නේ විදෙස් ශ්‍රමිකයන් වෙනුවෙන් සොයා බැලීමට ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොටසකම උපාධිධාරීන් තිදෙනකු පත් කළ බවකි. එසේ පත්කර තිබේ නම් කබලෙන් ළිපට වැටුණු මිනිසුන්ගේ දුක් අඳෝනා එම නිලධාරීන්ට නොඇසෙන්නේ ඇයි? ඒවා කාර්යාංශය වෙත වාර්තා නොවන්නේද? ඒ සම්බන්ධයෙන් ගන්නා ක්ෂණික පියවර කුමක්ද?

ඔවුන් රට ගියේ ලංකාවේ දේශපාලකයන්ට ආයතන සභාපතිවරුන්ටත් විදෙස් පරිපාලන නිලධාරීන් සහ ඔවුන්ගේ අඹුදරුවන් රැකීමට දර දිය අදින්නට නොවන බව තේරුම් ගැනීමටවත් වගකිව යුත්තන්ට මස් කළඳක් පිරි හිස් කබලක් නැතිද යන්න විමසිය යුතුය. කෙසේවුවද ජිනීවා ජාත්‍යන්තරය පිළිබඳවත් තැකීමක් නැති අපේ තානාපතිවරුන් අඩුම ත‍රමින් නැති බැරිවුන් ගැන සිතනු යැයි සිතීමද හාස්‍යයක් පමණි.

2020 දී එක් වරක් පමණක් භාවිත කරන ස්මාට් සිරින්ජර් පමණයි - WHO -

ඖෂධ එන්නත් කිරීමේදී එක්වරක් භාවිත කිරීමෙන් පසු භාවිතයෙන් ඉවත් කරන ස්මාට් සිරින්ජර් 2020 සිට අනිවාර්යයෙන් භාවිත කළ යුතු බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පවසයි.


නැවත භාවිත කරන සිරින්ජර් හේතුවෙන් මිලියන දෙකකට අධික ජනතාවක් විවිධ රෝගාබාධවලට ගොදුරු වන බවත්, සෑම වසරකම ඒඩ්ස් හා හෙපටයිටිස් වැනි රෝග ආසාධනය වීමට ඒවා හේතුවී ඇති බවත් ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පවසයි.


මෙම නව සිරින්ජර් තරමක් මිලෙන් අධික වුවත්, රෝග වැළඳීමෙන් පසු ඒවාට ප්‍රතිකාර කිරීමට වඩා අඩු පිරිවැයක් ඒ වෙනුවෙන් වැය වන බවද ඔවුන් පවසයි.


ලොව පුරා වාර්ෂිකව බිලියන 16ක පමණ සිරින්ජර් භාවිත කෙරෙයි. සාමාන්‍ය සිරින්ජර් වරක් නොව කිහිප වරක් භාවිත කළ හැකි වුවත්, ස්මාට් සිරින්ජර් භාවිත කළ හැකි වන්නේ එක් වරක් පමණි.

විරහ සුවය

මම ඥාති සොහොයුරා සමඟ ඔහුගේ වඩු මඩුවේ වහල පිළිසකර කරමින් සිටියෙමි.

වහල මත සිටි අපට යාබද පාර හොඳින් පෙනේ.

තරුණ යුවළක් පාරේ ඈත එනු මට පෙනිණ.

තරමක් ළඟට ආ කල තරුණයා කවුරුන්දැයි මම හඳුනා ගතිමි. තරුණිය ඔහුට තරමක් වැසී තිබුණෙන් ළඟට එන තුරුම හඳුනා නොගත හැකි විය.

ජෝඩුව අප අසලට ම පැමිණි කල බිම වැටුණු ලේන්සුව අහුලා දීමට තරුණයා නැමුණේ ය. තරුණිය ගේ රුව මසිත හොඳින් සිත්තම් වූයේ එවිට ය.

ඇය දුටු කල මම සීතල වී ගියෙමි.

වහලින් බිමට වැටේදෝයි බියක් මසිත ඇති විය. මා හඳුනා ගතහොත් ඊට වඩා ආත්ම ලජ්ජාවක් ඇති වේ. එහෙයින් මම ඔවුනට පිටුපා වහලට බර වීමි.

ඊළඟ මොහොතේ හොරැහින් පාර දෙස බැලූ මට තුරු වැල් අතරින් ඈත ඇදෙන ඔවුන් දිස් විය.

මම ඥාති සොහොයුරා දෙස බැලීමි. ඔහුද ඔවුන් ගැන විමසිලිමත්ව සිටි බව මට පෙනිණ.

ඒ වන විටත් මගේ ආත්මය කිඳා බසිමින් තිබිණ, මම තවදුරටත් අප්‍රාණික ව සිටියෙමි.

‘මොකද මල්ලියෙ එකපාරට වුණේ?’ ඥාති සොහොයුරා ඇසුවේය.

‘කොන්ද ඇමැට්ටි වුණා’ මම වහාම උත්තරයක් හොයා ගතිමි.

වහල මත දිගෑදුණු මම ටිකකින් වැඩ කිරීමට හිත හදා ගතිමි.

‘කවුද අයියෙ ඒ ගිය ‍ජෝඩුව?’

‘අර නෝබට් අංකල්ගෙ මස්සිනාගෙ පුතානෙ. මිනිහ ළඟදි හොරෙන්ම බැඳල වගේ!’

මගේ හිතේ අමාරුව වැඩි විය. මම එය කොන්දේ අමාරුව පිට දා වහලින් බැස ගෙදර ගොස් හුදෙකලා වීමි.

ඇය කලකට පෙර මගේ පෙම්වතියව සිටියා ය. අප මුණ ගැසුණේ පෞද්ගලික පන්තියක දී ය.

ඈ දුටු මුල් දිනයේ දී ම මසිත ඈ කෙරෙහි ඇදී ගියේ ය. ඇගේ දසුන මට ලොවේ ඇති සොඳුරු ම දසුන විය.

මගේ හැඟීම තේරුම් ගත් මිතුරෝ මට උදවු කළහ, ඇගේ අක්කා සිටියේ ද එකම පන්තියේ ය. ඇය ද මට උදවු කළා ය. අවසානයේ මම ජය ගතිමි. ඇය මගේ පෙම්වතිය බවට පත් වූවා ය. නගරයේ තැන තැන අපේ පෙම් රජ දහන මැවිණ.

එහෙත් එය වැඩි කල් නොපැවතියේ ය. සතුරු කුමාරයා ආවේ වෙනත් නගරයක පෞද්ගලික පන්තියකිනි. ඔහු ඇයට ළං වී තිබුණේ ඇය වෙනත් දිනයක ඒ පන්තියට ගිය කල ය.

‘මට ඔයා ඕනෑ. එයත් හරි හොඳයි. එයත් ඕනැ’ ඇය කීවා ය.

එබස මසිතට වේදනා ගෙන දුන්න ද හිතේ කෝපයක් ඇති නොවූයේ ඇගේ අහිංසකකම නිසා ම ය. ඇය හුරතල් ය. බොළඳ ය. අනුන් ගේ හිත් රිදවීමට අකැමැති ය.

‘දෙන්නෙකුට කොහොමද ආදරේ කරන්නෙ?’ මම ඇසීමි.

‘අනේ මන්ද?’ ඇය කිකිණි හඬින් සිනාසුණා ය.

‘ඔයා එක්කෙනෙක්ව තෝරගන්ඩ!’

‘අනේ මන්ද’

‘ඒ වුණාට මට නං ඔයාව නැතුව බෑ’

‘එයත් ඕකම තමයි කියන්නෙ’

මම අමනාප වී හිස බිමට හරවා ගතිමි.

‘තරහ ගන්ඩ එපා බබෝ! මං ඔයාල දෙන්නව මුණ ගස්සන්නං. දෙන්න කතා කරල තීන්දුවක් ගන්ඩ!’

මම එකඟ වීමි. ඔහු ද එකඟ වී තිබිණි.

පසු දිනෙක ඇය අප දෙදෙනා මුණ ගැස්සුවා ය.

ඒ නගරයේ අවන්හලකි. ඇය එක් කොනකට වී පලතුරු බඳුනක් රස විඳින්නට වූවා ය. අපි තවත් කොනකට වී අපේ බඳුන් අතැතිව, එහෙත් ඒවා රස විඳීමට තරම් හිතේ සංහිඳියාවක් නොමැතිව පෙම් සටනක නියැළුණෙමු.

‘ඔයා මොනව කිව්වත් මට එයා නැතුව බෑ. ඔයා අපිට ඉඩ දෙන්ඩ!’ ඔහු ආයාචනා කළේ ය.

‘කරන්ඩ පුළුවන් දෙයක් නං මං අවංකවම කරනව. ඒත් මට එයාව ඔයාට දෙන්ඩ බෑ’ මම තරයේ කියා සිටියෙමි.

ඔහුට අසරණ හිනාවක් ගියේ ය.

මම ද අසරණ හිනාවක් පෑවෙමි.

‘ඔයාල තීන්දුව ගත්ත ද?’ ඇය හිස් බඳුන මේසය මත තබා අප දෙදෙනා සමඟ ම සමො'සමේ හිනා වුණා ය.

ඒ වෙලාවේ ඒ හුරතල් බැල්මෙහි මම තදින් වෙළී ගියෙමි. ඇය කෙසේවත් අත නොහරිමියි මම සිතා ගතිමි.

‘මට බෑ. ඔයා අයින් වෙන්ඩ!’ මම අලුත් පෙම්වතාට කීමි.

‘මට නං බෑ. ඔයා අයින් වෙන්ඩ!’ ඔහු මට කීවේ ය.

ඉන් එහාට ඇත්තේ ගුටි කෙළියයි. එහෙත් ඔහුටත්, මටත් එය ගෝචර නොවී ය.

මසිත දැඩි ආවේගයක් හට ගත්තේ ය. මම අවන්හලින් පිටවී ඒ ඉදිරියේ වූ මගේ බසයට නැඟුණෙමි. ඔහු ද ගොස් ඔහුට නියමිත බසයට නගිනු මම දිටිමි. ඇය අවන්හල් දොරකඩට පැමිණ බස් දෙක දෙස මාරුවෙන් මාරුවට බලන්නට වූවා ය.

දැන් මේ සියල්ල වැළලී ගොසිනි. ඇය දැන් මටත් නැත. ඔහුටත් නැත, අප තුන් හිතකින්වත් නොසිතූ කෙනකුගේ අත ගෙන ඇත.

ලෝකය අප සිතුවාට වඩා පළල් ය. අප ඒ දිග පළල අවබෝධ කොට ගත යුතු ය.

මතු යම් දිනෙක ඇය මට මහ මඟ දී හමු වනු ඇත.

පෙර පරිදිම ඇය මා හා දොඩනු ඇත. මා ද කතා කළ යුතු ය.

ජීවිතය එසේ ය, අප ඊට මුහුණ දිය යුතු ය.

ඩිජිටල් මාධ්‍ය ලෝකයක අපි තවමත් ‘ඇනලොග්’

අපේ රටේ රූපවාහිනි මාධ්‍ය තුළ කේවල් කිරීමේ, නොඑසේනම් හෙට්ටු කිරීමේ බලය තියෙන්නේ රූපවාහිනි නාළිකාවලට. ඔවුන්ට තමයි බලය තියෙන්නේ. ඒ බලය ස්වාධීන නිෂ්පාදන ආයතනවලට හෝ ස්වාධීන නිෂ්පාදකයන්ට හෝ නැහැ. ඒ නිසා පෞද්ගලික අංශය නිපදවන ටෙලි නාට්‍ය කෙරෙහි අදාළ නාළිකා සැලකිල්ලක් දක්වන්නේ නැහැ.

ටිකක් හරි පිටින් ගන්නේ බාල ගණයේ මෙගා ටෙලි නාට්‍ය විතරයි. නමුත් පිටරට තත්ත්වය මීට වෙනස්. ඒ රටවල නාළිකා වැඩි ප්‍රතිශතයක් මිලදි ගත්තේ ස්වාධීන නිෂ්පාදකවරුන් ගෙන්. අපේ රටේ ටෙලි නාට්‍ය කර්මාන්තයේ අර්බුදයට මූලික හේතුව මේකයි.

ටෙලි නාට්‍ය යනු කලා කෘති නොවේ ය යන මතවාදයක් ස්ථාපිතව තිබු කාල වකවානුවක ‘භාවනා’, ‘අමරපුරය’ වැනි ටෙලි නාට්‍ය ඔස්සේ රූපවාහිනි ප්‍රේක්ෂකයන්ට අර්ථවත් වින්දනයක් ලබාදුන් ටෙලි නාට්‍යවේදියකු ලෙස බර්ට්‍රම් නිහාල් හඳුන්වා දිය හැකිය. ප්‍රේක්ෂකයන් උසස් ටෙලි නාට්‍ය ප්‍රතික්ෂේප නොකරන බව ඔහු මෙම නාට්‍යවල සාර්ථකත්වයෙන් මනාව ප්‍රත්‍යක්ෂ කර සිටියේය.

* ‘අමරපුරය’ ටෙලි නාට්‍යයෙන් පසු ඔබ වසර තුනක් නිහඬයි?

එකක් පෞද්ගලිකව ඇතිවෙලා තියෙන කලකිරීම. අනික ටෙලි නාට්‍ය කර්මාන්තයේ පවතින අර්බුදය.

* මොකද්ද කලකිරීම? මුලින්ම ඒ ගැන අපි කතා කරමු.

ලංකාවේ හුඟක් විචාරකයෝ ‘අමරපුරය’ ප්‍රශස්ත ටෙලි නිර්මාණයක් ලෙස අගය කළා. මං හිතන්නේ එයට තරම් විචාර මෑතදී වෙන කිසිම ටෙලි නාට්‍යයකට ලියැවුණේ නැහැ. ඔවුන් දක්වපු අදහස් ප්‍රබලයි; ඒ වගේම ගැඹුරුයි. නමුත් සම්මාන උත්සවවලදී එය නොසලකා හැරියා. අඩුම ගාණේ හොඳම ටෙලි නාට්‍යය සඳහා නිර්දේශ කළේවත් නැහැ. මේවා යට මොනව තිබුණ ද කියා කියන්න මා දන්නේ නැහැ. සාමාන්‍යයෙන් එකල සම්මාන උත්සව පවා දේශපාලනිකරණය වෙලා තිබුණනේ. එහෙම දේශපාලන දෘෂ්ටියකින් මගේ නිර්මාණය දිහා බැලුව ද දන්නෙ නැහැ. කොහොම වුණත් මේ ප්‍රශ්නය ශාස්ත්‍රීය විදියට අරගන්න මං කැමැතියි. ඒ කියන්නේ මේ විනිශ්චය මණ්ඩල සාමාජිකයන්ට දෘශ්‍ය කලාව පිළිබඳ තිබෙන දැනුම මොකද්ද කියන එක. විශේෂයෙන් සංඥාර්ථ පිළිබඳ ඔවුන් තුළ කිසිම අවබෝධයක් තිබෙන බවක් පෙනෙන්ට නැහැ. මේ අය අඩුම ගාණේ පීටර් වුලන්ගේ ‘සයින් ඇන්ඩ් මීනිං ඉන් ද සිනමා’ කියන පොතවත් කියවලා තියෙනව ද කියන එක සැක සහිතයි.

* ටෙලි නාට්‍ය කර්මාන්තයේ අර්බුදයක් ගැන ඔබ කතා කළා. මොකද්ද ඒ අර්බුදය?

අපේ රටේ රූපවාහිනි මාධ්‍ය තුළ කේවල් කිරීමේ, නොඑසේනම් හෙට්ටු කිරීමේ බලය (BARGAIN POWER) තියෙන්නේ රූපවාහිනි නාළිකාවලට. ඔවුන්ට තමයි බලය තියෙන්නේ. ඒ බලය ස්වාධීන නිෂ්පාදන ආයතනවලට හෝ ස්වාධීන නිෂ්පාදකයන්ට හෝ නැහැ. ඒ නිසා පෞද්ගලික අංශය නිපදවන ටෙලි නාට්‍ය කෙරෙහි අදාළ නාළිකා සැලකිල්ලක් දක්වන්නේ නැහැ. ටිකක් හරි පිටින් ගන්නේ බාල ගණයේ මෙගා ටෙලි නාට්‍ය විතරයි. නමුත් පිටරට තත්ත්වය මීට වෙනස්. ඒ රටවල නාළිකා වැඩි ප්‍රතිශතයක් මිලදි ගත්තේ ස්වාධීන නිෂ්පාදකවරුන් ගෙන්. අපේ රටේ ටෙලි නාට්‍ය කර්මාන්තයේ අර්බුදයට මූලික හේතුව මේකයි. මගේ පෞද්ගලික උදාහරණවලින් කතා කළොත් 2004 විකාශය කළ මගේ ටෙලි නාට්‍යයක් 2005 මැතිවරණයෙන් පසු විකාශය අත්හිටෙව්වා. මගේ ‘අමරපුරය’ අවුරුදු තුනක් යනකම් රූපවාහිනි නාළිකාවකට විකුණගන්න බැරිව ගියා. මේ සියල්ල තුළ පෙනෙන යථාර්ථයක් වගේම නොපෙනෙන යථාර්ථයකුත් තිබෙනවා. කේවල් කිරීමේ තනි බලය රූපවාහිනි නාළිකා සතුවෙද්දි ස්වාධීන නිෂ්පාදකවරුන් වන අප අසරණ තත්ත්වයකට ඇද වැටෙනවා.

* වෘත්තිය මට්මටින් පරිණත ස්වාධීන ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදකවරුන් අපිට ඉන්නවා කියලා ඔබ හිතනව ද?

ඉන්නවා. ඒත් අවංකව කිව්වොත් ඒ ඉතාම සුළුතරයක් පමණයි. වෘත්තිය මට්ටමේ නිෂ්පාදකවරයකු වෙන්න නම් ඔහුට ප්‍රතිභාව පමණක් තිබීම ප්‍රමාණවත් නැහැ. ඔහුට මාධ්‍යයේ නව ප්‍රවණතා, ආචාර ධර්ම, තාක්ෂණයේ වර්ධනය පිළිබඳ සැලකිය යුතු දැනුමක් තිබිය යුතුයි. බොහෝම සරල උදාහරණයක් ගත්තොත් හින්දි චිත්‍රපටයක ගීතමය ජවනිකාවක් ගන්න. ඒක බලද්දි අපිට තේරෙනවා, අධ්‍යක්ෂවරයා, කැමරා ශිල්පියා, සංස්කාරකවරයා මොන තරම් වෘත්තිය මට්ටමකින් ඒ ජවනිකා නිර්මාණය කරලා තියෙනව ද කියලා. කාච යොදා ගැනීම, රූප ගැළපීම, ක්ෂේත්‍ර ගැඹුර. මේවා දැනගෙන තමයි ගීතමය ජවනිකාව නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ. නමුත් අපේ රටේ තියෙන්නේ මොකද්ද? නළු නිළියන්ට දෙබස් පවා දෙන්නේ එස්. එම්. එස්. මාර්ගයෙන්ලු. ඒක මොනතරම් පිරිහීමක් ද?

* රූපවාහිනි මාධ්‍යයේ වර්තමාන තත්ත්වය මොකද්ද?

රූපවාහිනිය හැම විටම වගේ පවතින දේශපාලන අධිපති මතවාදය (හෙජමොනිය) ප්‍රකාශ කරන මාධ්‍යයක්. එතැන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නැහැ. ප්‍රවෘත්තිවල දෘෂ්ටිකෝණය, සාකච්ඡාවලට කැඳවන පුද්ගලයන්ගේ පක්ෂපාතිත්වය යනාදි සියල්ල තීන්දු කරන්නේ මේ අධිපති මතවාදය ඉදිරිපත් කරන්නයි. දේශපාලනයේදී මෙන්ම මාධ්‍යකරණයේදිත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ස්පුට කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ දේශපාලනය, මාධ්‍යය හා ජනතාව අතර සිදුවන සන්නිවේදනය නිරවුල්ව හා අර්ථවත්ව සිදුවුණොත් විතරයි. ‘සන්නිවේදනයේ ගැටලු’ පිළිබඳ අධ්‍යයනයක් කිරීම සඳහා 1978 දී යුනෙස්කෝව මඟින් පිහිටුවූ සීන් මැක්බ්‍රයිඩ් කොමිසම පළ කරපු වාර්තාව කියෙව්වොත් මේ ගැන හුඟක් දේවල් ඔබට දැනගන්න පුළුවන්.

* රූපවාහිනිය ඉදිරියේ ප්‍රේක්ෂකයා නිශ්ක්‍රීය චරිතයක්?

ප්‍රේක්ෂකයන්ගේ භෞතික, මානසික හා සමාජ ගති පැවතුම් අතික්‍රමණය කිරීමේ පූර්ණ බලය නාළිකා විසින් හිමිකර ගනු ලැබ තිබෙනවා. ප්‍රේක්ෂකයාට කිසියම් බලපෑමක් කරන්න පුළුළුන් වෙන්නේ මහජන නාළිකා (PUBLIC CHANNEL) වලට විතරයි. මොකද ඔවුනුත් එහි කොටස්කරුවෝ. අපිට කළ හැක්කේ පෙන්වන දේ දිහා ඔහේ බලන් ඉන්න එකයි. කිසිවකුට එරෙහි වන්න අපිට නෛතික වශයෙන්වත් බලයක් නැහැ.

* වෙළෙඳ දැන්වීම් සම්බන්ධයෙන් මොනව ද කියන්න පුළුවන්?

ලබන වසර වන විට වෙළෙඳ දැන්වීම්වල මුල් තැන ගන්නේ රූපවාහිනිය. ඒ වන විට දැනට තිබෙන ප්‍රචාරණ විධි ක්‍රම යල් පනින බව මාධ්‍ය විශේෂඥයකු වන මැතිව් ක්‍රෑමර් පෙන්වා දෙනවා. 2018 විතර වෙනකොට වෙළෙඳ දැන්වීම් නියත (ඉලක්කගත) ප්‍රේක්ෂකයා වෙත පුද්ගලානුබද්ධව සන්නිවේදනය වෙනවා. ඒක වෙන්නේ දත්ත සංඥාපක මුල් කරගත් අන්තර් ක්‍රියාකාරී තාක්ෂණ ක්‍රමවේදයක් මඟින්. මේ අනුව රූපවාහිනියේ සාම්ප්‍රදායික හා ආවේණික කළමනාකරණ ක්‍රමවේද, අලෙවි උපක්‍රම ආදිය ද වෙනස්කම්වලට භාජනය වෙනවා.

* අපේ රූපවාහිනි විකාශය තවමත් තියෙන්නේ PAL ඇනලොග් ක්‍රමයට. මේකත් දැන් කල් ඉකුත් වෙලා?

අපි තවමත් ඉන්නේ පටන් ගත්තු තැන. අපිට PAL ඇනලොග් සිස්ටම් එක හඳුන්වලා දුන්නේ ජපානය. ජපානය අද 4K සිස්ටම් එකට ගිහින්. මේ දෙක අතර විශාල තාක්ෂණික පරස්පරයක් තියෙනවා. අංකිතකරණයේදි (ඩිජිටල්) අපිට අනුගමනය කළ හැකි ක්‍රම දෙකක් තිබෙනවා. එකක් ජපන් ක්‍රමවේදය. අනික යුරෝපා ක්‍රමවේදය. විද්‍යාත්මකවම කතා කළොත් ජපානයේ තියෙන්නේ ISBD-T (ඉන්ටග්‍රේටඩ් සර්විසස් ඩිජිටල් බ්‍රෝඩ්කාස්ටින් ටෙරස්ට්‍රියල්) ක්‍රමවේදය. ඒක දැනට ලෝකයේ රටවල් 16 ත් 20 ත් අතර ප්‍රමාණයක පවත්වගෙන යනවා. යුරෝපයේ තියෙන්නේ DVB-T2 (ඩිජිටල් වීඩියෝ බ්‍රෝඩ්කාස්ටින් ටෙරස්ට්‍රියල් - 2) ක්‍රමවේදය. ඒක රටවල් 60 / 70 ක පවත්වගෙන යනවා. මම පෞද්ගලිකව හිතන්නේ යුරෝපීය ක්‍රමවේදය අපිට වඩාත් ඵලදායක කියලයි. PAL ඇනලොග් ක්‍රමය දැනට අවුරුදු 25 ක් 30 ක් තිස්සේ මේ රටේ පවතිනවනේ. ඒ වගේ ඉදිරි අවුරුදු 25 තුළ පවත්වගෙන යා හැකි නව ක්‍රමවේදයක් තමයි දැන් අපිට අවශ්‍ය.

* රූපවාහිනි තාක්ෂණය මෙසේ නවීන වෙනකොට සිනමා තාක්ෂණය කෙබඳු වේවි ද?

ඒකත් ඊට සමපාතව දියුණු වෙනවා. දැන් තියෙනවා ‘අයි මැක්ස්’ තාක්ෂණය. මි. මි. 35 වගේ දහ ගුණයක් විශාලව රූපය පෙනෙනවා. මි. මි. 70 වගේ තුන් ගුණයක් විශාලව පේනවා. විද්‍යාඥයෝ කියනවා, පියවි ඇහැට පේන රූපය ග්‍රහණය කරගන්න කිසිම තාක්ෂණයක් තවම හොයාගෙන නැහැ කියලා. මේ විදියට අලුත් අලුත් තාක්ෂණ ක්‍රමවේද සොයා ගන්න, සොයා ගන්න ඒ තැනට ළඟා වෙන්න බැරි වෙන එකක් නැහැ.

* අපිට තවමත් අති නවීන තාක්ෂණයකින් හෙබි ගෘහස්ථ චිත්‍රාගාරයක අඩුපාඩුව තියෙනවා?

ඔව්. රන්මිහිතැන්න එළිමහන් චිත්‍රාගාරයක්. ඒ වගේ චිත්‍රාගාරයක් අපේ රටට වුවමනා නැහැ. මං ඒ බව මෙම චිත්‍රාගාරය ඉදිකිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවති එක්තරා සාකච්ඡා වාරයකදි කියා සිටියා. එතැන ජනමාධ්‍ය අමාත්‍යංශයේ හිටපු ලේකම්වරයකු වූ ඩබ්. බී. ගනේගල මහතාත් හිටියා. පැය කීපයකින් කන්ද උඩරට ගමකට, වියළි කලාපයේ ගමකට, මුහුදු වෙරළ ආශ්‍රිත ගමකට යන්න පහසුකම් තියෙන ලංකාව වගේ පුංචි රටකට මොකට ද එළිමහන් චිත්‍රාගාරයක්? එදා මං කියපු දේ කවුරුත් ගණන් ගත්තු බවක් පෙනුණේ නැහැ. මට ආරාධනා කළෙත් ඒ සාකච්ඡා වාරයට විතරයි. ඊට පස්සේ ආරාධනා කළේ නැහැ. අද මොකද වෙලා තියෙන්නේ? අද එය පාඩු පිට පවත්වගෙන යන චිත්‍රාගාරයක්.

* ඔබ දැන් අවුරුදු කීපයක ඉඳන්ම චිත්‍රපටයක් අධ්‍යක්ෂණය කරන්න සැලසුම් කරනවා. ඒ සැලසුමට මොකද වුණේ?

තවමත් නිෂ්පාදකවරයකු මුණ ගැසුණේ නැහැ. සයිමන් නවගත්තේගමයි මමයි එකතුවෙලා ‘සංසාරණ්‍ය අසබඩ’ කියලා තිර නාටකයකුත් ලිව්වා. දැන් සයිමන් මියගිහිනුත් අවුරුදු 10 ක් වෙනවා. ඒ තිරනාටකය ඇසුරෙන් තමයි ඔහු ඒ නමින් පසුව නවකතා පොතකුත් ලිව්වේ. ඇත්තම කිව්වොත් මට නිෂ්පාදකවරුන් කීප දෙනෙක් මුණගැහුණා. ඒත් කවුරු හරි කියනවා මං ‘යූ. ඇන්. පී.’ කාරයා. මිනිහා එක්ක වැඩ කළොත් ප්‍රශ්න ඇතිවෙයි කියලා. ඉතිං ඒ යෝජනාව එහෙමම යට යනවා. පසුගිය කාලේ අපේ රටේ තිබුණේ ඉතිහාස කතා රැල්ලක්නේ. ඉන් බොහෝමයක්ම ඉතිහාසය විකෘති කරපු චිත්‍රපට. මේකට විරුද්ධව කිසිම බෞද්ධ භික්ෂුවක්, ඉතිහාස ආචාර්ය, මහාචාර්යවරයෙක් කට ඇරියේ නැහැ. ඔවුන් හිතන්න ඇති එහෙම විවේචනය කරලා අනවශ්‍ය ප්‍රශ්න ඇති කරගන්නවට වඩා ආගම දහම, ඉතිහාසය විකෘති වුණාට කමක් නැහැ කියලා.

* ඔබ කෙටිකතාකරණයට යොමු වුණේ සිනමාවෙන් කියාගන්න බැරිවුණු දේ එමඟින්වත් ප්‍රකාශ කරන්න ද?

එක අතකට ‘ඔව්’ කියලා කියන්න පුළුවන්. මගේ පරිකල්පනය මෙහෙයවෙන්නේ රූපයෙන්ම තමයි. තිරනාටකයක් ලියද්දි වුණත් සිද්ධ වෙන්නේ ඒ රූපමය සංකල්ප වචනවලට පෙරළීමක්. සිනමාවේදී ඒක යළි රූපයට නැංවෙනවා.

\සිනමානුරූපීව මැවෙන රූප සිනමාකරුවකුට තරම් අපුර්වත්වයකින් සාහිත්‍යකරුවකුට මැවේයැයි මා සිතන්නේ නැහැ. සිනමාකරුවන්ගේ සංකල්ප රූප හුඟක් ප්‍රබලයි. අනික මගේ කෙටිකතා සාම්ප්‍රදායික කෙටිකතා නෙමෙයි. ඒවා යථාර්ථයට එහා ගිය කෙටිකතා.

සුනිල් මිහිඳුකුල

ඡායාරූප - දුෂ්මන්ත මායාදුන්

කොටු පැනීම

සුද්දා මුළු රටටම කොඩිය දැම්මේ 1815 දීය. එතනින් එහාට සිදුවූ හැම දෙයක්ම මිනිහ කළ ඒවා වන්නේය. එක්දහස් අටසිය ගණන්වල අග, සුද්දා ලංකාවේ නගර හදන්නට පටන්ගත්තේය. ඒ, එවකට සුද්දාට අයිති හැම කොලනියකටම ‍ෙපාදු වූ Grid - iron පැටන් එකටය. ඒ කියන්නේ; කොටුරූල් පොතක කොටු විදියටය. කොට්ට ඇතුළේ බිල්ඩින් තියනවාය. කොට්ට වටේ පාරවල් තියනවාය. පාරවල් දිගට කානු තියනවාය. සුද්දා කෙළින් මිනිහාය. ඒ මිනිහගේ වොයිස් එකය.

1920 වෙන විට එයැයිට ලෝකෙ හතර දිප්බාගෙම ඉඩන් කඩන් තිබුණේය. ඒ හැම එකක්ම කොට්ටා කාරවිය. ආසියාතික අපි ඉතින් රාමුවල හිරවෙන්නට කැමති අය නොවීමු. ඒ නිසා සුද්දාගේ පැටන් අපිට දිරෙව්වේ නැත. කොටු පැනීම සිදුවූයේ ඒ නිසාය.

මුලින්ම කොටු පැන්නේ, ඉන්දියාවය. ඒ විසිවැනි ශතවර්ෂ ආරම්භයේදීමය. ඊට පස්සේ අපිය. අපි පනින විටම වාගේ ඕලන්දක්කාරයන්නට අයිතිව උන් ඉන්දුනීසියාව ද පැන්නේය. මේ සියලු රටවලට පොදු වූ කාරණයක් තිබිණි. එකක්, අධිකව වර්ධනය වෙමින් පැවති නාගරික දිළිඳු ජනගහනයයි. අනෙක විධිමත් නාගරීකරණයයි. සාම්ප්‍රදායික රාමුවෙන් පිටපැනීම නිසා ඉන්දියාවේත් ඉන්දුනීසියාවේත් ශ්‍රී ලංකාවේත් ප්‍රධාන නගරවල දිගට හරහට “හායි-හූයි” කියා පැල්පත් ඉදිවෙන්නට පටන් ගත්තේය. ප්‍රධාන මංමාවත් දිගට බිල්ඩින් තැනුනේය. ඒ නිසා රට සංවර්ධනය වූයේ “පාරදිගේ” ය. දැන් ඒකට කියන්නේ Ribbon Development කියාය.

සුද්දාගේ කීමට පිටින් නොයමින් සුද්දාගේ හිත නොබිඳිමින් අදටත් කොටුව ඇතුළේම ඉන්න රටවල් තිබේ. මැලේසියාව ඉන් එකකි. එයාලට එහෙම “ඔබීඩියන්ට්” වෙන්නට හැකි වූයේ ජනගහනය අඩු වීමත්, ඕනතරන් ඉඩකඩන් තිබීමත් නිසාය.

අපිව රාමුවකට කොටුකර තබන්නට හිතූ පරසුද්දාට හොඳ වැඩේය. අපි ආර්ය රුධිරය සහිත අභිමානවත් ප්‍රතාපවත් නිදහස් ජාතීන්ය.

ඒත් වැඩේ කියන්නේ... සුද්දාගේ ශ්‍රී පැටන් එකෙන් පිටපැන අපේම අනන්‍යතාවක් සහිත නාගරික පැටන් එකක් තෝරා ගත්තද? සියලු ටවුන්වල වැහි වතුර කානු පද්ධති අදටත් තියෙන්නේ සුද්දාගේ පැටන් එකට අනුව වීමය. මේ නිසා පොඩ්ඩක් වැස්සත් ටවුම යට වෙන්නේය. බොරු නම් වැහි දවසට නුවර ටවුමට ගිහින් බලන්නය.

මොනවා වුණත් අපි ආර්ය රුධිරය සහිත අභිමානවත් ප්‍රතාපවත් නිදහස් ජාතීන්ය. අපිව කොටුකර තබන්නට සුද්දාට කවදාවත් බැරිය

මාදුරු ඔය ජාතික වනෝද්‍යානයේ කිරි ගවයින් 40,000ක්‌ මස්‌ කඩේට

 

ජාතික වනෝද්‍යානයක්‌ තුළට නිසි අවසරයක්‌ සහිතව ඇතුළුවන ඕනෑම කෙනකුගේ මූලික අභිලාෂය වන්නේ එහි නිදහසේ සැරිසරන වන සතුන්ගේ අසිරිමත් හැසිරීම් රටා දැක බලා ගැනීමය. නෙක විසිතුරු ස්‌වාභාවික පරිසර පද්ධතියක නිහඬ නිස්‌කාංසුව මදකට හෝ අත්විඳීමය. එය පරිසර හිතකාමී බොහෝ දෙනෙක්‌ තුළ පහළ වන පොදු හැඟීමක්‌ බඳුය.

පසුගිය දින මාධ්‍ය මගින් වාර්තා වූ පුවතකින් කියවී තිබුණේ ජාතික වනෝද්‍යානයක්‌ සම්බන්ධව වෙනස්‌ම ආකාරයේ තොරතුරක්‌a ය. එහි සඳහන්ව තිබූ පුවතට අනුව මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යානයේ සිටි කිරිගවයන්ගේ හිමිකරුවන්a නීතිය හමුවට පැමිණවීමත් ගව පට්‌ටි වනෝද්‍යානය තුළින් පිට කිරීමත් හේතුවෙන් කිරි ගවයන් පනස්‌ දහසකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක්‌ මස්‌කඩ වෙත අලෙවි කරමින් පවතින බවය. එතැනදී "මස්‌" බවට පත්වන කිරි ගවයන්ගේ දිවි ගමන ඉන්a නිමාවට පත්වීමේ අවදානමක්‌ පවතින බවත් ය.

එය බොහෝ දෙදෙනකුගේ හද කම්පා කරවනසුලු පුවතක්‌ විය. ඒත් සමඟම ඒ සම්බන්ධව බොහෝ දෙනෙක්‌ තුළ පැනයක්‌ ද මතු විය. එය නම් මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යානය යනු සතා සීපාවුන් සඳහා වෙන්වූ අභයභූමියක්‌ ද නැතහොත් ගෘහාශ්‍රිතව ජීවත් වන කිරි ගව පාලනය සඳහා වෙන් කරන ලද වෙනස්‌ම ආකාරයේ "උද්‍යානයක්‌" පමණක්‌ ද යන්නය.

මාධ්‍ය මගින් වාර්තා කර තිබූ ආකාරයට වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව විසින් මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යාන භූමිය තුළට අනවසරයෙන් ඇතුල්කොට කිරි ගවයන් ඉන් පිට කිරීමේ මෙහෙයුම් මේ වන විට ද සිදු කරන අතර ගව හිමියන් අධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් කොට ඊට දඬුවම් පවා ලබා දෙමින් ඇත. වනජීවී දෙපාර්තමේන්තු අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ගවලින් හෙළිවන්නේ අභයභූමිය තුළට අනවසරයෙන් ඇතුල්කොට ඇති ගවයන් සංඛ්‍යාව ආසන්න වශයෙන් පනස්‌දහසත් හැත්තෑ දහසත් අතර අගයක්‌ ගන්නා බවත් ය.

දිගු කලක්‌ මුළුල්ලේ කිරි ගවයන් වනජීවී කලාප තුළට නීතිවිරෝධී අයුරින් ඇතුල් කිරීමත්, එසේ කරන ලද ගවයන් ඉන් පිටකර හැරීමත් සඳහා වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව විසින් මෙතෙක්‌ ගන්නා ලද උත්සාහයන්, ඒවා අසාර්ථක වීමට මෙතෙක්‌ බලපෑ හේතූන්, ඒ හරහා මෙතෙක්‌ හෙළිදරව් නොවූ රහස්‌, මාදුරුඔය සිදුවීමත් සමඟ කරළියට පැමිණෙමින් තිබෙන අතර එය මුල, මැද, අග, හැකිතාක්‌ දුරට නිවැරැදිව ගලපමින් කළ යුතුව ඇති හෙළිදරව්වක්‌ බඳුය.

කොතෙක්‌ නීති අණපනත්a පැවතියද අප ජීවත් වෙමින් සිටින්නේ ඇතමුන් විසින් "අවනීතිය ද"නීතියක්‌ බවට පත් කර ගෙන ඇති රටකය. මෙතෙක්‌ මාදුරුඔය වනෝද්‍යානයේ අඳුරු අහුමුළු තුළ පමණක්‌ නොව එළිපිටම දොaංකාර දී ඇත්තේ ඉහත සඳහන් කළ අවනීතියේ ඉහිළුම් නොදෙන සුළු හඬය. ලැඡ්ජාවට කාරණයවී ඇත්තේ එය දේශපාලන කටහඬකින් නිකුත් වී තිබීමය. එය ද ගහකොළ සතා සීපාවුන් භාරව සිටි උත්තමයකුගේ වීම ලැඡ්ජා දෙගුණ තෙගුණ කරනසුළු විය. අවංකව රාජකාරියේ නිරතවීමේ "බෝනස්‌" ලෙස වැඩ තහනමට, සේවා මාරුවට බියෙන් මුළුගැන්වී සිටි වනජීවියේ මහත්වරු මෑතකදී සිදුවූ "බල පෙරළිය" හේතුවෙන් මේ වන විට සිටින්නේ ප්‍රාණයක්‌ ලද මිනිසුන් බවට පත්වෙමින්ය. හෙළිදරව් වන තොරතුරුවලට අනුව දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීම්වලින් තොරව ඔවුන් නැවතත් රාජකාරියට දායක වෙමින්ය. ඔවුන්ගේ උත්සාහය වී ඇත්තේ මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යානය නැවත වතාවක්‌ වන සතුන්ට උරුම කර දීමේ වෑයමකය.

වනජීවී පනතට අනුව රටේ කුමන හෝ ජාතික වනෝද්‍යානයක්‌ තුළට ගෘහාශ්‍රිත සතුන් එසේත් නැත්නම් හීලෑ කරන ලද සතුන් ඇතුල්කිරීම, රැගෙන යැම නීතියෙන් තහනම්ය. එය දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක්‌ය. සතෙකු පමණක්‌ නොව කුඩා පැළෑටියක තරමේ දෙයක්‌වත් අනවසරයෙන් රැගෙන යැමට කිසිවකුට අවසර නැත්තේ කාරණා කීපයක්‌ හේතුවෙන්ය. ඒ තුළින් වනයේ සරන සතෙකුට හෝ පරිසරයට යම් හානියක්‌ වේ නම් එය අවම කිරීමේ අදහසින්ය. එබැවින් වනජීවී කලාපයකට ඇතුල් වීම, ඉන් පිටවීම පවා සිදු කළ යුතුව ඇත්තේ නිසි අවසරයක්‌ සහිතවය. ඒ සඳහා මාර්ගෝපදේශන සේවයක්‌ ද වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව මගින් සපයන්නේය.

රටේ අනෙකුත් ජාතික වනෝද්‍යානයන් තුළ අඩු වැඩි වශයෙන් ද මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යානය කිරි ගවයන්ට ගිය උද්‍යානයක්‌ බවට පත් වන්නේ ද මේ කියන නියමයන්ට පරිබාහිරවය. මාදුරුඔය අලි ඇතුන් බහුලව ගම්වදින්නට ගත්තොත් අනෙක්‌ වන සතුන් හට අධිකව බඩගිනි දැනෙන්නේත් අවසානයේ මාදුරුඔය කිරි ගවයන්ගේ බිමක්‌a පමණක්‌ බවට පත් වන්නේත් එතැන් සිටය.

ජාතික වනෝද්‍යාන තුළට නීතිවිරෝධී අයුරින් ගවයන් ඇතුල් කිරීම කලක පටන් සිදුවන්නේය. ගව හිමියන්ගේ බලපුළුවන්කාරකම් දේශපාලන දැන හැඳුනුම්කම් සහ කලාතුරකින් හමුවන දූෂිත නිලධාරීන්ගේ කැමැත්ත මත සිදුවන මෙවැනි විපත්වලින් පරිසරය සහ පරිසරයේම කොටසක්‌ වන වන සතුන් බේරා ගැනීම පිණිස රාජකාරිය දේවකාරිය සේ සලකන නිලධාරීන් එදත් අදත් නිරන්තර අරගලයකය. බොහෝ විට එවැනි දේ සීමා කිරීමට ඔවුන් සමත් වුවත් මුළුමනින් නතර කර දැමීම පහසු කාර්යයක්‌ නොවීය. එසේ කිරීමට උත්සාහ කළ ඇතැමෙක්‌ ගෙදරම ගොස්‌ නතර වූ අතර ඇතැමෙක්‌ ස්‌ථාන මාරුවීමකින් හෝ වෙනත් කුමන හෝ කරුණකින් බැට කන ලදී. මාදුරුඔයට දහස්‌ ගණනින් යුත් ගව පට්‌ටි ඇතුළු කිරීම ආරම්භ වන්නේද ඔය කියන වටපිටාව තුළය. ඒ මීට වසර දෙක තුනකට එපිටය. ප්‍රදේශයේ ප්‍රබලම දේශපාලන හස්‌තයක්‌ තිරය පිටුපස විය. බිය වැද්දීම්, තර්ජනය කිරීම් හමුවේ වනයත් එහි ඇති අසිරියත් රැක ගැනීම පිණිස දිවා රෑ වෙහෙසෙන වනජීවී නිලධාරීන් නිහඬ කරවන්නේද ඔය කියන ලද දේaශපාලන හස්‌තය විසින්ය.

ඇමැතිවරයා යනු දේශපාලන සත්ත්වයකු බැවින්ද ඔහුට මැතිවරණ ජයග්‍රහණ සඳහා "මනාපය" අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක්‌ වන බැවින් ද හෙළිදරව් වන ආකාරයට මාදුරුඔය වනෝද්‍යානය වටා ඇති අලි වැට හෙවත් විදුලි වැට ඈත් මෑත් කර කිsරි ගවයන් රක්‍ෂිතය වෙත දක්‌කනු ලබන්නේ ඔහුගේ අණට බය පක්‍ෂපාත ඔහුගේම ගෝලයන් විසින්ය.

එතැන් සිට සිදුවන දෑ පැවසීමට මාදුරුඔය ඇතුළු රටේ විවිධ ප්‍රදේශයන්හි වනජීවී අත්දැකීම් සහිත පුද්ගලයකු ඉදිරිපත් වූ අතර තමන්a ඇතුළු අනෙකුත් සහෝදර නිලධාරීන් ලබා ඇති අත්දැකීම් ඇසුරෙන් ඔහු ඉතිරිය පවසන්නට විය.

"හරක්‌ අයිතිකාරයෝ කරන්නේ විවිධ සම්බන්ධකම් හදාගෙන ඔයවිදියට තමන්ගේ පට්‌ටිය අභයභූමි තුළට ඇතුල් කරන එක. බොහොමයක්‌ අභයභූමිවල වැවෙන "අලි මානා" ගවයන්ට හොඳ ආහාරයක්‌ (අලි මාන යනු තෘණ විශේෂයකි) කැලේ ජීවත්වන අලියට. කොළ ජාති ආහාරයට ගන්න වෙනත් සතුන්ට කන්න ඉබේ වැවෙන අලිමාන ටික හරක්‌ කන්න ගත්තට පස්‌සේ කැලේ සත්තුන්ට ආහාර නැතිව යනව. අලිය අලි මාන, කෑවට හොඬවැලට අහු නොවෙන ටික ඉතුරු වෙනව. හරක්‌ උලා කනකොට එහෙම ඉතිරි වෙන්න දෙයක්‌ නෑ. එක පට්‌ටියේ තුන් හාර සීය ඉන්න හරක්‌ මුළු පළාතෙම තියෙන අලි මානා කන්න ගන්නව. විශාල පට්‌ටි කැලේ සැරි සරන කොට උන්ගේ කුරවලට පස බුරුල්වෙලා පාංශු ඛාදනය ඇති වෙනව ගොම ගව මුත්‍රා හේතුවෙන් පරිසරය විනාශ වෙන්න ගන්නව. ඊට අමතරව වන සතුන්ගේ නිදහස්‌ ජීවන රටාව උන්ට අහිමි වෙනවා.

ඒක වෙන්නේ මෙහෙමයි. කැලේට හරක්‌ දක්‌කන මිනිස්‌සු කරන්නේ හරක්‌ ටික එක්‌කම කැලේට ඇවිල්ල ඒ අය "වාඩි" ගහගන්නව. මේ පට්‌ටිවල ඉන්න ගවයන්ට වගේම ඒ මිනිස්‌සුන්ටත් කැලය හොඳට හුරුයි. ඔහොම සති ගණන්, මාස ගණන් කැලේට වෙලා ඉන්නකොට කැලේ ඉන්න කුළු හරක්‌ පට්‌ටියෙ ඉන්න මී දෙනුන් සමග පට්‌ටි වැටෙන්න ගාලට ළං වෙනවා. එහෙම ළං වුණ ගමන්ම හරක්‌ බලන මිනිස්‌සු කරන්නේ "ගාලෙ" කඩුල්ල වහල කුළු හරක්‌ව මෙල්ල කරන එක. ඒකට හරක්‌ බලන මිනිස්‌සු උපන්ගෙයි දක්‍ෂයෝ. කුළු හරකගේ පස්‌ස ගාතයට කකුල තියල ඌව මෙල්ල කරන්න මේ අය දක්‍ෂයෝ. ඒකට පට්‌ටියේ ඉන්න ගවයන්ගෙන් ප්‍රයෝජන ගන්නව. ඒකට පුරුදු පුහුණු කරපු හීලෑ ගවයෝ ඔය කියන පට්‌ටියෙම ඉන්නව. එහෙම මෙල්ල කරන කුළු හරක්‌ව කඹ දාලා බැඳලා දවස්‌ හය හත වතුර ටිකක්‌වත් නැතුව ගැටගහල තියෙන කොට බඩගින්නට පිපාසයට උන්ම අඩපන වෙන්න ගන්නවා.

ඊට පස්‌සේ මේ අය කරන්නේ උන්ව හණ ගහන එක. එහෙම හණ ගහල අලුත් මස වැහෙන්න අළු ගහනව. දැන් කුළු හරකත් පේන්නේ ගව පට්‌ටියෙම ගවයෙක්‌ විදියට. එහෙම කරන කුළු හරක්‌ව ඊළඟට කරන්නෙ මස්‌ කඩයට විකුණන එක. එක කුළු හරකෙක්‌ව රුපියල් තිස්‌ හතළිස්‌ දාහට විකුණනව. එහෙම කරන්න ඕන හින්ද තමයි මෙල්ල කරපු හැටියෙම හණ ගහන්නේ. ඒ දවස්‌වල වන ජීවියෙන්a මේව නතර කරන්න කොච්චර උත්සාහ කළත් ඒවට ඉඩ ලැබෙන්නේ නෑ. මේ දේවල් කොහොම හරි වෙනව."

"අනික තමයි නීතිය ක්‍රියාත්මක කරල වන ජීවියෙන් රක්‍ෂිත ඇතුළේ ඉන්න හරක්‌ව එළියට දැම්මෙ නැතත් ගවයන්ගේ අයිතිකාරයෝ පට්‌ටියෙ ඉන්න තෝරාගත් ගවයන්ව මස්‌ කඩේට විකුණනව. සාමාන්‍යයෙන් පැටව් බෝ කරන්න ගව පට්‌ටියක පිරිමි සත්තු දෙතුන් දෙනෙක්‌ හිටියාම ඇති. ඒත් පට්‌ටියක්‌ ගත්තම පිරිමි සත්තු ඕන තරම් ඉන්නව. වනජීවියෙන් එළියට දැම්මත් නොදැම්මත් උන්ගේ ජීවිතය නිමා වෙන්නේ මස්‌ කඩෙන්."

"ගව පට්‌ටි අභයභූමි ඇතුළේ ගාල් කිරීම හේතුවෙන් පරිසරයට තවත් ලොකුම හානියක්‌ වෙනව. ඒක වෙන්නේ මෙහෙමයි. සාමාන්‍යයෙන් අලි මාන කිsයන්නේ ඉබේ වැවිල ඉබේම විනාශ වෙන තෘණ වර්ගයකට. මේකට ගිනි තිබ්බොත් බටගාලට ගිනි ඇවිළුණා වගෙයි මුළු පළාතෙම තියෙන අලිමාන දැවිල පිච්චිල යනව. අලිමාන ආපසු වැඩෙන්න නම් පුච්චන්න ඕන. කැලේට වෙලා ගව පට්‌ටි බලාගන්න මිනිස්‌සු කරන්නේ ඉවක්‌ බවක්‌ නැතිව මේව පුච්චන එක. එහෙම පිච්චුනාම එක සීරුවට ආපහු අලි මාන වැවෙන්න ගන්නව. ඒ දල්ල ගවයන්ට හොඳකෑමක්‌. හැබැයි ඒකෙන් පරිසරයට වෙන හානිය ඉවරයක්‌ නැ. කුඩා කුඩා සතුන් වර්ග විශාල ප්‍රමාණයක්‌, සර්පයන්, ඉබ්බං වර්ග රාශියක්‌ කුරුල්ලන්, කුරුලු බිත්තර විශාල වශයෙන් මේ ගින්නෙන් විනාශ වෙන්න ගන්නව. කැලේ ජීවත් වෙන සතුන්ට කෑම නැතිවෙනවා. අලි ගම් වදින්න ගන්නව. මිනිස්‌සු කරන විනාශ හින්ද පරිසර පද්ධතියම විනාශවීම හේතුවෙන් දිනෙන් දින ඒවායේ තියෙන වටිනාකම් නැති වෙන්න ගන්නව. මේ දේවල් නතර කරන්න උත්සාහ කරන නිලධාරීන් විවිධ පීඩනයන්ට ලක්‌වෙන හින්දා ඒ අයට කරන්න දෙයක්‌ නැති හින්ද මේව දිගින් දිගටම වෙන්න ගත්ත".

ඔය අතරේ වන සතුන් දඩයමට ලක්‌වෙනවා. එන්න එන්නම මේ තත්ත්වය ඉහළ යද්දී තමයි වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව මේ වන විට නීතිවිරෝධී ලෙස අභයභමි වල ගාල් කරගෙන ඉන්න කිරිගව පට්‌ටි එළියට දාන්න මෙහෙයුම් ආරම්භ කරල තියෙන්නේ. මෙච්චර කාලයක්‌ දේශපාලන බලපුළුවන්කාරකම හින්ද ඒ දේවල් හරිහැටි කෙරුණේ නෑ.

"අභයභූමි ආරක්‍ෂා කිරීම, ඒව මතු පරපුර වෙනුවෙන් රැක බලාගැනීම වනජීවීයේ වගකීමක්‌. මේව දකින ඇතැම් අය චෝදනා කරන්න පුළුවන් වනජීවී මහත්වරුන් මේවට හවුල් කියල. එහෙම නිලධාරීත් නැතුව නෙමෙයි. දේශපාලන හයියත් එක්‌ක ඇතැම් වනජීවී නිලධාරීන් ඇතැම්විට මේ අපරාධවලට හවුල් වෙනව ඇති. හැබැයි බහුතරයක්‌ එහෙම නෙවෙයි. ඒ අය රාජකාරිය හරියට කරන්න උත්සාහ ගත්ත. හැබැයි ඒක හරියට කරගන්න බැරි වුණා. අන්තිමට වුණේ වන සතුන් ආරක්‍ෂා කරගන්නව වෙනුවට ඒ අයගේ රස්‌සාව ආරක්‍ෂා කරගත්ත වෙච්ච එක විතරයි.

කලක්‌ අභයභමි තුළට ගවපට්‌ටි ඇතුල් කිරීම අවම කිරීමේ අරමුණින් ඉන් පිටත සීමාවේ තෘණ භූමි ඇති කිරීමට බලධාරින් උත්සාහ ගෙන ඇතත් එය ගඟට ඉනි කැපුවා වගෙයි. ගව හිමියන් විසින් ගව පට්‌ටි සම්බන්ධව නිවැරැදි තොරතුරු ලබා නොදීම හේතුවෙන් ප්‍රමාණවත් වපසරියකින් යුත් තණබිම් සැකසීමට අපහසු වීම එයට හේතුව වී ඇත. වනජීවී නිලධාරීන් පවසන්නේ එය ගව හිමියන්ගේ උපක්‍රමයක්‌ බවයි. ගවයන් අභයභූමි තුළ ගාල් කිරීමෙන් ලැබෙන අමතර වාසි නොලැබී යැම එයට හේතුව වී ඇති බව වනජීවී නිලධාරීන්ගේ මතය වී ඇත.

මේ වන විට මාදුරුඔයෙන් හෙළිදරව් වෙමින් පවතින්නේ මෙතෙක්‌ කල් නීතිය "අවනීතියක්‌" බවට පත් කරගත් ඇතැම් ගව හිමියන්ගේ කැත හිරිකිත නිරුවතය. ජාතික වනෝද්‍යානයක්‌ යනු කිරි ගව පාලනය සඳහාවත් ඒ මුවාවෙන් වෙන වෙනත් ජාවාරම් සඳහාවත් වෙන් කරන ලද භූමියක්‌ නොවන අතර එය වන සතුන් නිදහසේ සැරිසරන පාරාදීසයක්‌ විය යුතුය. දැන් සිදුවෙමින් ඇත්තේ අභයභූමි තුළට ගෘහාශ්‍රිත සතුන් ඇතුළත් කිරීමෙන් සිදුවන පාරිසරික හානි අවම කරවීම සඳහා අත්‍යවශ්‍යයෙන් ම සිදු කළ යුතු මෙහෙයුම්ය. සංඛ්‍යා ලේඛන සහිතව රටට හෙළිදරව් වෙමින් පවතින්නේ මෙතෙක්‌ කලක්‌ සිදු කොට ඇති වරදේa බරපතළකමය.

මාදුරුඔය ජාතික වනෝද්‍යනය යනු ජාතිය සතු සම්පතක්‌ බැවින් එය ආරක්‍ෂා කිරීම අදාළ නිලධාරීන්ගෙන් මෙන්ම ආයතනවල ද වගකීම වන්නේය. මේ වන විට දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීම්වලින් තොරව නීතිය අකුරට ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතී. එය වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුවට අයත් රාජකාරිය වී ඇත. ඔවුන්ගේ වගකීම වී ඇත්තේ නීතිවිරෝධී ආකාරයෙන් වනජීවී කලාපයට ඇතුල් කොට ඇති ගව පට්‌ටි ඉන් පිටත් කොට එහි ඇති පාරිසරික වටිනාකම ආරක්‍ෂා කරදීමය. ඉන් අනතුරුව ගව පට්‌ටි හෝ ගව හිමියන්ට මුහුණ පෑමට සිදුවන ගැටලු සම්බන්ධව වනජීවියට "ගැටලුවක්‌" නැත.

තමන්ගේ රාජකාරි භූමි සීමාවෙන් ගෘහාශ්‍රිතව ඇති කරන ලද ගවයන් පිට කිරීමෙන් අනතුරුව වෙනත් පිරිසක්‌ විසින් උන් රැගෙන යන්නේ "මසටද" අලෙවි වන්නේ කුමන මිලකටද එලෙස පිට කරන ලද ගව පට්‌ටිවලට අයත් ගවයන් කොපමණ ප්‍රමාණයකට "මරණය" හිමිවේද යන්න සොයා බැලිය යුත්තේ පොලිසිය සමග එක්‌ව කිරිගව පාලනයට සම්බන්ධ ආයතන මිස වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුව නොවිය යුතුය. සැලසුම් සහගතව අභයභූමි වෙත ඇතුල් කරන ලද ගව පට්‌ටි යොදා ගන්නේ කිරිගව පාලනය සඳහා පමණක්‌ම ද වෙනත් කාරනාත් එයට අදාළ ද යන්න සොයා බලා වැරදිකරුවන්ට දඬුවම් දීම ජාතික වගකීමක්‌ විය යුත්තේත් මේ වන විට එය ක්‍රියාවට නැඟෙමින් පැවතීම අගය කළ යුතුව ඇත්තේත් අනාගත යහපත පිණිසය. එසේ නොවන්නේ නම් අනාගතයේදී ජාතික වනෝද්‍යානයක්‌ තුළට පිවිසෙන ඕනෑම කෙනෙකුට දැක ගැනීමට ලැබෙන්නේ හේඩෑව ගිය වනෝද්‍යාන තුළ උලාකන කේඩෑරිව ගිය ගවයන් රංචු පමණය.

රුවන් ජයවර්ධන

අමාලි සරසවියෙන මරුතුරුළට රැගෙන ගියේ නවකවදයද?

හදිසි අනතුරු, යෞවන වයසේ පුද්ගල සියදිවි හානිකර ගැනීම් සහ අකාලයේ මියපරලොව යන වටිනා ජීවිත ගැන අපට ඕනෑ තරම් අසන්නට ලැබේ. දිනපතා පළවන පුවත්පතක එවැනි තොරතුරු නොමැති පුවත්පතක්‌ සෙවීම හරියට කිසාගෝතමිය නොමළ ගෙයකින් අබ මිටක්‌ සොයාගියා වැන්නකි. එවැනි පසුබිමක පසුගිය සතියේදී ගෙල වැලලාගෙන සියදිවි හානිකර ගත් අමාලි චතුරිකාගේ මරණය බොහෝ දෙනාගේ කතාබහට ලක්‌වූ විවාද සම්පන්න මාතෘකාවක්‌ බවට පත්වූ බව පෙනුණි. එය එසේ වූයේ ඇය සරසවි ශිෂ්‍යාවක නිසාම නොවේ. ඇගේ සියදිවි හානිකර ගැනීමට තුඩුදුන් බව සැක කෙරෙන හේතූන් සහ ඊට පරස්‌පර විරෝධී හේතු කාරණා විවිධ පාර්ශ්ව මගින් දැන් දැන් හෙළිවෙමින් තිබෙන බැවිනි.

අමාලි චතුරිකා තමන්ගේ ජීවිතය තොරකර ගැනීමේ මේ දැඩි තීරණයට එළැඹෙන්නේ සබරගමුව සරසවියේ ව්‍යවහාර විද්‍යා පීඨයේ දෙවැනි වසර ශිෂ්‍යාවකව සිටියදීය. ඉකුත් 17 වැනිදා පෙරවරුවේ ඇය මේ විනාශය කරගන්නා විට නිවසේ කිසිවකුත් නොසිට තිබේ. ඒ වන විට ඇගේ මව වසන්ති ඇල්විටිගල රැකියාවට පිටත්ව ගොසිනි. තමන්ගේ දියණිය මීට පෙර අවස්‌ථා දෙකකදීම සියදිවි නසා ගැනීමට උත්සාහ කළ බව කියන ඇය අමාලිගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් මේ කියන කතාව මේ සිද්ධිය හා බැඳි එක්‌ පැතිකඩක්‌ හෙළි කරන්නකි.

දුව කැම්පස්‌ එකේ "රැග්" එක නිසා කැම්පස්‌ ගිය දවසෙ ඉඳන් ගොඩක්‌ දුකින් හිටියෙ. එයාගෙ ඉස්‌කෝලෙම යාළුවෙක්‌ මැදිහත්වෙලා දිගින් දිගටම එයාට රැග් කරනවා කියල දුව නිතර කිව්වා. ඒ ළමයි දෙන්නත් දුවත් එක්‌කම එකම පන්තියෙ ඉගෙන ගත්ත අය. සමහර දවස්‌වලට මේ නිසා එයාට ආයෙත් කැම්පස්‌ යන්න බෑ කියල කිව්ව. ඒ තරමට දුවට කැම්පස්‌ එක ගැන කලකිරිල තිබුණේ. සමහර විට දුව මට කීව දේට වඩා ගොඩක්‌ දේවල් සිද්ධ වෙලා තියෙනවා. ඒ ගැන ඇහුවත් මොන හේතුවක්‌ නිසාද මන්දා මට ඒවා හෙළිකළේ නැත්තෙ. අඩුම ගානෙ අනිත් ළමයි එක්‌ක කතා කරන්නවත් දෙන්නෙ නැතිව දුවව කොන් කරලයි තිබුණෙ. මේ ප්‍රශ්න නිසා වෙනත් විශ්වවිද්‍යාලයකට යන්න විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රතිපාදන කොමිසමෙන් ඉල්ලීමක්‌ කළත් ඒකටත් ඉඩ ලැබුණෙ නෑ. මම කිව්වා දුවට කැම්පස්‌ යන්න බැරි නම් ගෙදර ඉන්න කියල. ඒත් එයාට කොහොම හරි උපාධිය කරගන්න ඕන ආසාව තිබුණා.

අමාලිගේ මව එසේ කීවේ දියණියගේ මරණයට විශ්වවිද්‍යාලයේ නවකවදය හේතුවක්‌ වූ බව හඟවමිනි.

චතුරිකාට පැමිණි මේ කරදර නිසා ඇය විශ්වවිද්‍යාලයේ නේවා සිකව නොතබා අසල නිවසක නතර කිරීමටද මේ මව පියවර ගෙන තිබේ. ඒ අතරතුරදී ඇයට නවකවදය දෙන බවට කරන ලද පැමිණිල්ලකට අනුව ඒ සම්බන්ධයෙන් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් පරීක්‍ෂණයක්‌ද පවත්වා ඇත. නමුත් චතුරිකාගේ මවගේ ඉල්ලීම පරිදි එම පරීක්‍ෂණයද නවතා දමා තිබේ. ඇයද එවැන්නක්‌ සිදුවූ බව පිළිගන්නීය.

නමුත් මේ කතාවේ අනෙක්‌ පැතිකඩ නම් සබරගමු සරසවියේ ව්‍යවහාරික විද්‍යා පීඨාධිපති සහ උපකුලපතිවරයා මාධ්‍යයට අමාලි චතුරිකා ශිෂ්‍යාව සම්බන්ධව කර ඇති හෙළිදරව් කිරීමය. එම තොරතුරුවලට අනුව අමාලි චතුරිකා කලක සිට මානසික ආතතියෙන් පීඩා විඳි ශිෂ්‍යාවකි. එම රෝගය නිසා ඇය විශ්වවිද්‍යාලයේ උපදේශක සේවාවන්ටද යොමුකර ඇත. රෝගී තත්ත්වය නිසා විශ්වවිද්‍යාලයේ අධ්‍යයන කටයුතුද ඇයට අතපසුව තිබෙන අතර ඒ නිසා නැවත වරක්‌ පළමු වසරේ අධ්‍යාපන කටයුතුවල නිරතවීමටද ඇයට විශ්වවිද්‍යාල පාලනාධිකාරියෙන් අවසර ලැබී තිබේ. සබරගමු සරසවියේ ව්‍යවහාරික විද්‍යා පීඨයේ පීඨාධිපති මහාචාර්ය උදය රත්නායක මේ සම්බන්ධයෙන් හෙළිකරන තොරතුරු වැදගත්ය.

"ඔය ළමයා විශ්වවිද්‍යාලයට ආවේ ගිය වසරේ නේවාසිකාගාරයේදී මෙයා අමුතු විදියට හැසිරෙන්න පටන් අරගෙන තියනවා. මේ ගැන වාර්තා වුණාට පස්‌සේ ළමයගෙ අම්මා ගෙන්නල ගෙදර යෑව්වා. පස්‌සේ බෙහෙත් කරල හොඳවෙලා නැවත ආවා. ඔය විදියට කීප වාරයකදීම ආව ගියා. මේ ශිෂ්‍යාව ආව මුල් දවස්‌වල එක එක ප්‍රශ්න හදාගත්තා. සමහර අවස්‌ථාවලදී ඒ ගැන කියන දේ එකිනෙකට පරස්‌පරයි. ගැලපෙන්නෙ නෑ. මේ තත්ත්වය නවකවදය නිසා ඇතිවුණ දෙයක්‌ද කියල බලන්න අපි පරීක්‍ෂණයක්‌ සිදුකළා. ඒත් ඇගේ මවගේ ඉල්ලීම මත ඒ පරීක්‍ෂණය අතරමඟ නතර කළා. මවගේ ඉල්ලීම වුණේ මෙතනින් එහාට පරීක්‍ෂණ අවශ්‍ය නෑ. ඉගෙන ගන්න අවශ්‍ය පරිසරය හදල දෙන්න කියල. ඒ සිද්ධියෙන් පස්‌සෙ කිසිම පැමිණිල්ලක්‌ ලැබුණෙ නෑ. නමුත් ලෙඩ නිසා රෑට පාඩම් කරන්න බෑ කියල වසරක නිවාඩු අයෑදුම් කර තිබුණා. මේ සිද්ධිය වෙනකොට මේ ශිෂ්‍යාව නිවාඩු ගෙන හිsටියෙ.

මහාචාර්ය උදය රත්නායක හෙළිකර ඇති මේ තොරතුරුවලට අනුව අමාලි චතුරිකා විශ්වවිද්‍යාලයට පැමිණි කාලයේ පටන්ම ඇය මානසික ආතතිය රෝගයෙන් පීඩා විඳ තිබේ. නමුත් ඇය මේ රෝගයට ගොදුරු වීමට ලක්‌වූයේ නවකවදය නිසාද නැත්නම් ඊට පෙර සිටම ඇය එම රෝගයෙන් පෙළුණේදැයි මේ කිසිදු ප්‍රකාශයකින් ගම්‍ය නොවේ. ඇය සියදිවි හානිකර ගන්නා දිනයේද එයට ප්‍රතිකාර ලබාගැනීම සඳහා කළුබෝවිල රෝහලට යායුතුව තිබූ බව චතුරිකාගේ මව ප්‍රකාශ කරන්නීය.

එයා රැග් එකට අහුවුණා කියලා පසුගිය අවුරුද්දෙ විශ්වවිද්‍යාලෙ යන එක අත්හරින්න උත්සාහ කළා. පස්‌සෙ මානසික පීඩාවට දිගටම බේත් ගත්තා. මරණය සිද්ධ වුණ දා උදේ ක්‌ලිනික්‌ යන්න හිටියෙ. එයාට තව පොඩ්ඩක්‌ ඩොක්‌ටර් එක්‌ක කතා කරන්න ඕන කියල තිබුණා.

එසේ ප්‍රකාශ කරන්නේ චතුරිකාගේ මවයි. කුඩා කාලයේදීම පිය සෙනෙහස අහිමිවන මේ දියණියව ඉතා දුක්‌ මහන්සියෙන් උගන්වා ලොකු මහත් කර ඇත්තේ ඇගේ සවි ශක්‌තියෙනි. කොට්‌ටාව ධර්මපාල විද්‍යාලයෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලබා ඇය සරසවි වරම් ලබන්නේ දේවි බාලිකාවෙන් උසස්‌ පෙළ හදාරමිනි. තමන්ගෙ තනි නොතනියට සිටි මවගෙ සිහින බලාපොරොත්තුද ඇය මතුදාක රැකබලා ගැනීමේ වුවමනාවද චතුරිකාට නොතිබුණා නොවේ. එහෙත් ඒ සිහින පවුරු එක මොහොතකදී බිඳින ඇය තම මවද මෙලොව තනිකර දමා සියදිවි හානිකර ගනී. ඒ ඇගේ අවසන් කැමැත්ත ලෙස මෙලෙස ලිපියක්‌ද ලියා තබමිනි.

"මගේ මිනිය පුච්චන්න. පුළුවන්නම් බොරැල්ල කනත්තෙදි. ඒ තමයි අදටත් මම දේවි මාතාවට ආදරේ නිසා. ඒ ආසන්නයෙ වළලන්න ඇති කැමැත්ත. මගේ මේ පොත් සේරම මගේ මිනියත් එක්‌ක පුච්චන්න. මගේ ලැප් එකයි, ටැබ් එකයි, ෙµdaන් එකයි තරින්දට දෙන්න. මගේ පොත්වල තියන සල්ලි වලින් අවසන් කටයුතු චාමෙට කරන්න. කිසිම සබරගමුව කැම්පස්‌ එකේ ළමයෙක්‌aට මගේ අවමංගල්‍යයට සහභාගි නොවන ලෙස තරයේ ඉල්ලා සිටිනවා. මට කිසියම් උරුමයක්‌ තියෙනවා නම් ඒ සියල්ල මහරගම පිළිකා රෝහලට පරිත්‍යාග කරන්න.

එසේ ලියා තැබූ ඇය තමන්ගේම සාරිය ගෙල වැලලාගෙන මියගොස්‌ තිබේ. සබරගමු සරසවි සිසුන්ට අවමංගල්‍යයට සහභාගි නොවන ලෙස කර ඇති ප්‍රකාශය ඇය එම විශ්වවිද්‍යාල සිසුන් සමග දැඩි පිළිකුලකින් පසු වූ අයුරු සනාථ වන කරුණකි. යම් හෙයකින් ඇය සියදිවි හානිකර ගත්තේ මෙම කරුණ නිසාම නම් යළිත් එයින් හෙළිවන්නෙ මේ රටේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ නිරුවත් කමයි. මේ ක්‍රමය තුළ විශ්වවිද්‍යාලය දක්‌වා ඉගෙන ගන්නා උගත් ශිෂ්‍යාවකගේ ජීවිතය පිළිබඳ ඇති තක්‌සේරුව එය නම් අපේ රටේ අධ්‍යාපනයෙන් සිදුවන්නේ කුමක්‌දැයි අපට නොතේරේ. එක්‌ මාර්ගයක්‌ අවහිර වන විට විකල්ප මාර්ග නොතිබෙන හිස්‌ තැනකට මනස වැටීමටද ජීවිතයෙ ප්‍රශ්න දරා ගැනීමේ ශක්‌තිය නොමැති වීමද ඇගේ වරදක්‌ නොව ඇය සකස්‌ කළ මේ ක්‍රමයේ වරදකි. සරසවි ශිෂ්‍යාවක වන චතුරිකා පමණක්‌ නොව අපට දිනපතා ඇසෙන සියදිවි නසා ගැනීම් බොහොමයක ඇතුළාන්තයෙන් හඬගා කියන්නේද එයයි.

ශ්‍රී ලංකාවේදී තහනම් කළ ඉන්දියානු සඟරාවේ පළ වූ ප්‍රභාකරන්ගේ සාකච්ඡාව මෙන්න...

මේ වසරේ පෙබරවාරි 6 වැනිදා ඉන්දියාවේදී නිකුත් වූ Frontline සඟරා කලාපය ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන්වූ විට ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ නියෝගය පරිදි වෙළෙඳපොළට නිකුත් නොකර රඳවා ගන්නා ලදැයි වාර්තා විය. එයට හේතුව 1987 අගෝස්‌තු මාසයේ දෙවැනි සතියේදී Frontline සඟරාවේ සහ Hindu පුවත්පතේ ලේඛක ටී. එම්. සුබ්‍රමානියම් විසින් යාපනේ රහසිගත ස්‌ථානයකදී ප්‍රභාකරන් හමුවී පුරා පැයක කාලයක්‌ තුළ දෙමළ භාෂාවෙන් කරන ලද සාකච්ඡාවක්‌ Frontline සඟරාවේ පෙබරවාරි 6 වැනිදා කලාපයේ නැවත පළ වීමය (මෙය පළමු වරට පළවූයේ 1987 අගෝස්‌තු 2 වැනිදා නිකුත් වූ Frontline කලාපයේය.) ඊලාම් රාජ්‍යයක්‌ වෙනුවෙන් දිගටම සටන් කරන බව ප්‍රභාකරන් එම සාකච්ඡාවේදී පැවසීය. එසේම ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමෙන් එල්.ටී.ටී.ඊ. ය අමාරුවේ වැටුණු හැටිද ඔහු පෙන්වා දුන්නේය. ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය Frontline රඳවා ගන්නා ලද්දේ එම කරුණු නිසා විය හැකිය. කෙසේ වුවද එම සඟරාව නිදහස්‌ කර වෙළෙඳපොළට යෑවීම සඳහා අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ නියෝග කළ බව ඉකුත් සතිය මැදදී වාර්තා විය. පහත පළවන්නේ ප්‍රභාකරන්ගේ එම සම්මුඛ සාකච්ඡාවේ පළමුවැනි කොටසය. Frontline සඟරාව - 1986 දී වඩමාරච්චි මෙහෙයුමට යද්දී එම මැයි 26 වැනිදා ඔබ වැල්වැටිතුරේදී හමුදාවට කොටු වූ බවත්, පසුව පැනගත් බවත් පුවත්පත්වල පළවුණා. මෙය ඇත්තක්‌ද? ප්‍රභාකරන් - (සිනාසෙමින්) - මැයි 25 වැනිදා රාත්‍රියේදී මම යාපනයට ගියා. හමුදාව පසුදින උදැසන වැල්වැටිතුරේට ප්‍රහාර එල්ල කරන්නට පටන් ගත්තා. ඔවුන් වැල්වැටිතුරේට ගැහුවේ මා එහි ඉන්නා බව හිතාගෙනයි. Frontline - ඉන්දු - ලංකා ගිවිසුම ගැන ඔබ හිතන්නේ කුමක්‌ද? ප්‍රභාකරන් - ගිවිසුමේ සඳහන් අන්දමට, උතුර - නැගෙනහිර දෙපළාත එක්‌ කිරීමට ජනමත විචාරණයක්‌ පැවැත්විය යුතුයි. ඒ එක්‌කම ගිවිසුමේ එනවා ජනමත විචාරණයේදී සුළු ප්‍රමාණයකින් පවා ජයගත හැකි නම් ඒ සුළුතර ජයග්‍රාහකයාට ජයග්‍රහණය හිමිවනවා කියලා. (එනම් තුනෙන් දෙකක බලයක්‌ හෝ හතරෙන් තුනක බලයක්‌ නොව සියයට එකක බලයකින් පවා ජයග්‍රාහකයා තීරණය කළ හැකි බවයි. පරිවර්තක) උතුර සහ නැගෙනහිර එකතු කිරීම ගැන ප්‍රශ්නයක්‌ නැහැ. එය අපගේ මාතෘ භූමියයි. මේ ගැන කිසිදු සාකච්ඡාවක්‌ කර වැඩක්‌ නැහැ. තවත් ගැටලු තිබෙනවා. අපි දන්නා පරිදි ඉන්දු ලංකා ගිවිසුම කියන්නේ ඉන්දියානු රජය සහ ශ්‍රී ලංකා රජය අතර ගිවිසුමක්‌. 1983 දී උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවල තිබුණේ ලක්‌ රජයට අයත් හමුදා කඳවුරු කිහිපයක්‌ පමණයි. අද (1987) හමුදා කඳවුරු 200 ක්‌ එහි තිබෙනවා. මේ හමුදා කඳවුරු ඉවත් කරන්නේ නැතිව ඒ ප්‍රදේශවල තිබෙන සිංහල ජනාවාස ඉවත් කරන්නට බැහැ. ඒ සිංහල ජනපදවලට නීත්‍යානුකූල පදනමක්‌ ලැබෙන්නේ හමුදා කඳවුරු වෙතින් ලැබෙන හයිය නිසයි. මේ කඳවුරු ඉවත් කරන්නට අවශ්‍ය ප්‍රතිපාදන ගිවිසුමේ නැහැ. සිංහල ජනාවාස (ඇතිවීම) වළක්‌වන්නටත් ම්ලේච්ඡ සිදුවීම් හට ගැනීම වැළැක්‌වීමටත් ඉන්දියානු හමුදාව එම ජනාවාස තිබෙන ප්‍රදේශවල සිටිය යුතුයි. ඒත් පුදුමය වන්නේ යාපනේ අර්ධද්වීපය තුළ හෝ අලිමංකඩින් එහාට කිසිදු ඉන්දියන් හමුදා කඳවුරක්‌ නොවීමයි. කොහොම නමුත් කොඩිකාමම්, අච්චුqවේලි, පලෙයි, වන්නන්කර්නි, යකච්චි හන්දිය, තලයියාදි වෙරළ ප්‍රදේශය, පණ්‌ඩතරිප්පු, කන්කසන්තුරේ ප්‍රදීපාගාරය යන තැන්වල නම් ඉන්දියන් හමුදා කඳවුරු අද තිබෙනවා. මේ තැන්වල සිංහලයන් නැහැ. ඒ නිසා ඉන්දියන් හමුදා කඳවුරු අවශ්‍ය නැහැ. ඒත් මේ තැන්වලමයි ඉන්දියන් හමුදාව ඉන්නේ. අප කියන්නේ ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදාවේ කඳවුරු 200 ඉවත් කළ යුතු බවයි. ඒ අතර ඉන්දියන් හමුදාව තවත් කඳවුරු හදනවා. (ගිවිසුමේ) ආරම්භක අවස්‌ථාව වන මේ වකවානුවේදී (දෙමළ) ජනතාව තුළ කලකිරීමක්‌ ගොඩනැගෙමින් පවතිනවා. මේ ප්‍රදේශවලට නැවත පැමිණීම සඳහා සුදුසු ආරක්‍ෂාවක්‌ අද සපයා ගන්නට නැහැ. ආරක්‍ෂිත කලාප සහ ආරක්‍ෂක කලාප ඉවත් කිරීමක්‌ සිදුවී නැහැ. ඉන්දියානු හමුදා කඳවුරු ඉදිකිරීමට විරෝධය පළකිරීම සඳහා පෙත්සම් භාර දීමට දෙමළ ජනයා කොටි කාර්යාලවලට පැමිණියා. අපි ඔවුන්ට කිව්වා ඒ පෙත්සම් ඉන්දියන් හමුදාවට දෙන්න කියලා. Frontline - ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමේ පිටපතක්‌ ඔබට නොලැබුණ බව ඔබ කියා තිබුණා. ප්‍රභාකරන් - මගේ පිටපත ඔවුන් රැගෙන ගියා. ඡේ. ආර්. ජයවර්ධන මහතා අද කියා තිබෙනවා ජනමත විචාරණයක්‌ පැවැත්වීමට යන බව. එහෙත් එයට අදාළ පනත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර නැහැ. දිසාපතිවරුන් කියනවා 1983 දී තම වාසස්‌ථානවලින් පලාගිය ජනයාට ආපසු පැමිණීමට පුළුවන් කියලා. එහෙත් 1983 ට පෙරත් (දෙමළ) ජනයා තම වාසස්‌ථානවලින් පලා ගියා. ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමේ වැදගත් කරුණු දෙකක්‌ තිබෙනවා. ඉන් එකක්‌ අපගේ මාතෘ භූමිය සමග සම්බන්ධයි. එය තමයි උතුර සහ නැගෙනහිර එකතු කිරීම, දෙවැනි කාරණය අපගේ ඉඩම්වලට සම්බන්ධයි. මේ දෙකට ඉතාම වියවුල් සහගත සංකීර්ණ ප්‍රශ්න. ගිවිසුම මගින් මේ මූලික කරුණුවලට උත්තර ලැබී නැහැ. Frontline - අගමැති රජිව් ගාන්ධි සහ ඉන්දියානු රජය ගැන ඔබේ අදහස කුමක්‌ද? ප්‍රභාකරන් - අදහස කියන්නේ? Frontline - ඔබේ ස්‌ථාවරය. ප්‍රභාකරන් - ඔවුන් තමන්ගේ දේවල් විතරක්‌ සැලකිල්ලට අරගෙන ඉතා ඉක්‌මනින් ගිවිසුමකට එළැඹී, මෙතෙක්‌ කලක්‌ දෙමළ ජනතාව මුහුණ දුන් දුක්‌ දොම්නස්‌ අමතක කර තිබෙනවා. Frontline - කොයි විදිහටද? ප්‍රභාකරන් - මුලතිව් ප්‍රදේශයේ සරණාගතයන් ඉන්නවා. ජනතාව එළියට බැහැලා විරෝධතාව ප්‍රකාශ කරනවා. විරෝධතා පළකරන්න කලින් අවි බිම තියන්න කියා අපට කියනවා. ජනතාවගේ ප්‍රශ්න විසඳී නැහැ. ප්‍රධාන ප්‍රශ්නය, මිනිසුන්ට ඔවුන්ගේ භූමියට යළි එන්නට ඉඩ ලැබිය යුතුයි. ඊට පහසු වීම සඳහා ආණ්‌ඩුවේ හමුදා කඳවුරු ඉවත් කළ යුතුයි. එහෙත් ඒ කඳවුරු ඉවත් කරන්නට ඉන්දීය හමුදාව සූදානම් නැහැ. ඒ අනුව මෙයට විසඳුමකුත් නැහැ. ගිවිසුම ප්‍රකාශයට පත් වන්නට කලින් මේ තත්ත්වය ගැන සාකච්ඡා කළා නම් අපට පුළුවන්කම ලැබෙනවා යම් යම් කොන්දේසි පනවන්නට. අපට කිව හැකිව තිබුණා හමුදා කඳවුරු ඉවත් කරන්න කියලා. ඒත් එවැනි තත්ත්වයක්‌ තිබුණේ නැහැ. ගිවිසුමට කලින් හමුදා කඳවුරු තිබූ තැන්වලටම ඒවා ආපසු ගෙන යා යුතු බව අප කියද්දී කොඩිකාමම් පළාත තුළ ඉන්දියන් හමුදා කඳවුරු වැඩි වැඩියෙන් ඇති කරන්නේ ඇයි? Frontline - පසුගියදා සුදුමලේ අම්මන් කෝවිල් භූමියේ පැවැති රැස්‌වීමකදී ඔබ කියා සිටියේ රජිව් ගාන්ධි සමග හෘදයාංගම සාකච්ඡාවක්‌ පැවැත්වූ බවයි. ඒ සාකච්ඡාවේදී ඔහු යම් යම් දේවල් පොරොන්දු වූ බවත් එමගින් ඔබ තුළ සැනසිල්ලක්‌ ඇතිවූ බවත් ඔබ තවදුරටත් කිව්වා. මොනවද ඒ පොරොන්දු? ප්‍රභාකරන් - උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවලදී දෙමළ ජනයා ආරක්‍ෂා කරන බව රජිව් ගාන්ධි කිව්වා. එහෙත් එම ප්‍රදේශවලට ආපසු යන්නට සරණාගතයන්ට පුළුවන් වී නැහැ. ඉන්දියන් හමුදාව එහි ගියා. එහෙත් දෙමළ ජනයාට එහි යන්නට බැහැ. හේතුව සිංහලයන් සහ ග්‍රාමාරක්‍ෂකයන්ගේ විරෝධයයි. ඒ පළාත්වල ගෙවල් ඇතුළෙත් ආණ්‌ඩුවේ හමුදා කඳවුරු තිබෙනවා. පාසල්වලත් තිබෙනවා. සමුපකාර කඩ ඇතුළෙත් තිබෙනවා. ඒත් ඉන්දියන් හමුදාව ඒ වැනි තැන්වල කඳවුරු හදාගෙන නැති බව කිව යුතුයි. Frontline - උතුරු නැගෙනහිර අනාගත දේශපාලන කටයුතුවලදී එල්.ටී.ටී.ඊ. ය කටයුතු කරන්නේ කොයි විදියටද? ප්‍රභාකරන් - ජනයා සහ සංවිධාන සමග අපට සම්බන්ධකම් තිබෙනවා. අප එම සම්බන්ධකම් ශක්‌තිමත් කර ගන්නවා. දැනටමත් ත්‍රිකුණාමලයේ සහ මඩකලපුවේ ජනයා සමග අප වැඩ කරනවා. Frontline - එල්.ටී.ටී.ඊ. ය නැගෙනහිර පළාත තුළ ශක්‌තිමත්ද? ප්‍රභාකරන් - නැගෙනහිර පළාතේ සිංහල ප්‍රදේශවලත් අපේ සාමාජිකයන් ක්‍රියාත්මකයි. මුතූර් කියන නගරයේදී එල්.ටී.ටී.ඊ. කොඩිය එසවූ අපේ අයට වෙඩි තබා මරා දැමුවා. ඉන්දියන් හමුදාවට සහ දිසාපතිට වුවමනා වුණා කොඩිය බිමට බාන්නට. මේ තත්ත්වය තුළ මිනිසුන් සිහිබුද්ධියෙන් කටයුතු කරනවා. Frontline - බහු පාක්‍ෂික තරගකාරී ඡන්ද ක්‍රමයක්‌ සහිත දේශපාලන ක්‍රමයකට ඔබ සූදානම්ද? ඔබ කලින් කියා තිබුණා, ඒක පාක්‍ෂික ක්‍රමයක්‌ ඊළම තුළ තිබිය යුතු බවයි. ප්‍රභාකරන් - ඔබ අපේ ස්‌ථාවරය ගැන දැනගත යුතුයි. අපට දෙමළ ඊලාම් තත්ත්වය ලැබී නැහැ. දෙමළ ඊලමක්‌ තුළ දේශපාලනය කෙසේ විය යුතුද යන්න පිළිබඳ මගේ අදහස්‌ මෙයට පෙර මා ප්‍රකාශ කර තිබෙනවා. ඒත් අපට වෙනම රටක්‌ නැහැ. ඉන්දු ලංකා ගිවිසුම අප මත බලයෙන් පනවන ලද්දක්‌. මේ ගිවිසුම තුළ හැමෝම එක සමානයි. අප අපගේ දේශපාලන අරමුණ වෙනුවෙන් සටන් කරනවා. ඊලාම් රාජ්‍යය පිහිටුවීමේ අරමුණ අපගේ ජනතාව වෙත තිරසාර පදනමකින් ගෙන යන්නට අප වැඩ කරනවා. මා එදා කී දේවල් කළ යුත්තේ ඊලම පිහිටුවීමෙන් පසුවයි. දැන් සිදුවන්නේ මෙයට ශ්‍රී ලංකාව සහ ඉන්දියාව ගිවිසුමකට එළැඹී සිටිනවා. අප වෙත පැමිණි ඉන්දියන් හමුදාව අපේ ආයුධ ඉල්ලනවා. අප එය නොකළොත් ඉන්දියන් හමුදාව සමග සටන් කරන්නට අපට සිදුවනවා. එවැනි අර්බුදයක්‌ මගහැරීම සඳහා අප ගිවිසුම පිළිගන්නවා. ඒත් අප අපගේ දේශපාලන අරමුණ අත්හැර දමා නැහැ.

කිරි සුවඳ වියෑකෙන්නට පෙර රති කෙළියට...

* ගම්පහ, කළුතර, නුවර, ගාල්ල නගර ආශ්‍රිතව වැඩිපුර උපත් පාලන උපකරණ විකිණෙන්නේ අඩු වයස්‌ දරු දැරියන් අතර

කාලය ගෙවී යයි. උපදියි. මියයයි. සොබාදම එයයි. උසස්‌ මනසක්‌ ඇත්තා මිනිසා යෑයි සම්මතයක්‌ පැවතිය ද එය මුසාවක්‌ බව පෙනෙන්නට තිබේ. අද දවස ගත කරන ස්‌වභාවය අනුව හෙට දවස තීරණය වන බව මේ උසස්‌ මනසක්‌ ඇත්තා නොදන්නා සේය.

මිනිසා යන සත්ත්වයාගේ පැවැත්ම ර`දා පවතින්නේ පවුල යන සංකල්පය මතය. එහෙත් අද වන විට සාම්ප්‍රදායික පවුල මූලික වෙනස්‌වීම් රාශියකට භාජනය වෙමින් පවතී. අද වන විට පවුලේ විවිධ අංශවල නවීකරණය සිදුවෙමින් පවතී. එසේ නොවූ පවුලක්‌ සමාජයේ හුදකලා වේය යන මතයක්‌ පෙරකී උසස්‌ මනස මත අතුරා තිබේ. අද මන්දිර බද්ද ගෙවන රාජනායක ගේ සිට මඩ සෝදා හවහට වැල්පුටුවේ හි`ද විටක්‌ බුදින සිරිපාල ගේ යටි හිත දක්‌වාම මේ නවීකරණ නරිනාටකය ඔඩු දුවා තිබේ. ඉන් අද දරුණු ලෙස පීඩා විඳින්නේ මේ රාජනායකලාගේත් සිරිපාලලාගේත් දූ දරුවෝය. එහිදී නෂ්ට වන්නේ දූවරු පමණක්‌ම නොවේ. කිසිවකුගේ දෑස්‌ මානයට අසු නොවෙමින්ම පුතුන් විනාශ වන්නේ අනාගතයේ නිරංග ජීවිත සමූහයක්‌ පමණක්‌ මේ මහපොළව මත ඉතිරි කොට තබමිනි.

මේවා හිතලුවක්‌ නොවේ. සාධක සහිත සනාථ කළ හැකි සත්‍යයන්ය.

ඉකුත් වසර පහක්‌ තිස්‌සේ ලංකා ප්‍රසවවේදීන්ගේ සංගමයේ විශේෂඥ වෛද්‍යවරු කොළඹ දී රැස්‌වී සාකච්ඡා කරන රටේ ඔඩු දුවන ප්‍රධාන ගැටලු රැසක්‌ තිබේ. තරුණ දූ දරුවන් ලිංගික අධ්‍යාපනය පිළිබ`ද නිවැරදි පුළුල් දැනුමකින් තොර වීම, නීති විරෝධී ගබ්සා කිරීම්, මත් ද්‍රව්‍ය භාවිතය නිසා තරුණ පිරිස්‌ ව`දභාවයට පත්වීම, අනිසි ඖෂධ භාවිතය නිසා විවිධ රෝගාබාධදයන්ට නතුවීම, ජාන විකෘති දරු උපත් සංඛ්‍යාත්මකව වැඩි වීම, තරුණ වයසේ පසුවන ගර්භණීන් සිය දිවි නසා ගැනීම, ව`දභාවයෙන් පෙළෙන කාන්තාවන් සංඛ්‍යාත්මකව වැඩි වීම, එම ගැටලු අතරින් කිහිපයක්‌ පමණි.

එවන් ගැටලුකාරී මාතෘකා බිහිවන්නේ වෙනත් ග්‍රහලොවකින් පැමිණි වෙනත් ජීවින් කොට්‌ඨාසයක්‌ නිසා නොවේ. සමාජ සම්මතයේ ඇති සම්ප්‍රදායන් අභිබවා යැම නිසා බව අප තදින්ම තේරුම් ගත යුතුය. දැනට දශක දෙකකට පෙර මේසා මිනිසුන් දරුණු නැත. මේසා සන්නිවේදන ක්‍රම පුළුල් නැත. මේසා උපදේශන සේවා පාසලින් පාසලට ව්‍යාප්තව නැත. මේසා දැනුම් සම්භාරයකින් තරුණ මොළ පිරී තිබුණේ ද නැත. කෙටියෙන්ම කියතොත් මිනිස්‌ හැඟීම් දැනීම් මේසා ප්‍රචණ්‌ඩව නම් තිබුණේම නැත. අද ජීවත්වන පිරිසෙන් වැඩිදෙනෙක්‌ ඉකුත් දශක දෙකෙහි මතකය යළි කැ`දවිය හැකි පිරිසය. ඉන් පසුතැවිය යුතු ප්‍රබලම කරුණ මේ දශක දෙකට එපිට පිරිස අද දෙමවුපියන් වී දූ දරුවන් වදා සමාජය හදන තැනට පැමිණ සිටීමය. එසේ නම් මේ මුළු මහත් සමාජයකට වරදක්‌ වී ඇත්තේ ඔවුන් අතින්ද? වරදක්‌ සිදුවීමේ සමාජ පසුබිම විමසා බැලීම පසෙක තබා සිදුව ඇති ව්‍යසනය විමසීම වඩාත් උචිත යෑයි හැඟෙන්නේ ප්‍රශ්න පිලිලයක්‌ සේ ඔඩු දුවා ඇති බැවිනි.

අද සමාජය විකෘතිය. ඒ බැව් සනාථ වන හොදම සාධකය තරුණ දූ දරුවන්ය. සංස්‌කෘතිය හෙවත් ගෞරවාන්විත හැසිරීම, භය පක්‌ෂපාතිත්වය, සංයමය, විනය, යහපත් සිතිවිලි සියල්ල හැර දමා මොවුහු දිව යන්නේ කොයිබටද?. සැබැවින්ම පෙර කී නිරංග සමාජයක්‌ ගොඩ නැඟීමටමද?. එය එසේ බැව් දැක්‌විය හැකි සාධක එමටය.

අද නවීන තාක්‌ෂණය දියුණුවේ හිනි පෙත්තෙහිම තිබේ. ඒ නිසාවෙන් හබරණ අලි ගහන කැලේ පැල්පතේ වෙසෙන කුසුමා ද නින්දට යන්නේ ජංගම දුරකථනයෙන් සිය පෙම්වතාට කෙටි පණිවුඩයක්‌ ලියා තබමිනි. කොළඹ සිටින ටෙක්‌ලාට සේම තුම්පනේ විමලාටත් ජංගම දුරකථනයේ එලාම් එක වැදුණේ නැති නම් අවදිවන්නට බැරිය. එකල අලුයම හතරට කුකුළා හ`ඩලමින් කළ සුන්දර මෙහෙය අද කරන්නේ ජංගම දුරකථනය ය. එතෙකින් අරඹන නැවුම් දවස තත්පරයෙන් තත්පරය ගත වන්නේ නවීන තාලයටය. ආදරය සෙනෙහස කැපවීම හැ`ගීම් අෙන්‍යාන්‍ය සුහදතාව යුතුකම් වගකීම් සියල්ල ඉටුකරන්නේ නවීණ තාක්‌ෂණයෙන් හෙබි ජංගම දුරකථනය. තොරතුරු ගෙන එන්නේ ඉන්ටනෙට්‌ය. ඊ මේල්ය. ඒ සියල්ල පසෙකින් තබමු. තරුණ හදවතක ජනිත වන නැවුම් ආදරයක මිහිර තෙලි තුඩකින් කොලයක්‌ මත තම අත්අකුරින් ලියන්නට පහළවන සිතක්‌ ඇති වන දුවෙක්‌ නැත්නම් පුතෙක්‌ අද කොතැනක හෝ සිටීද? ස`ද ඇති රැයක කවුලුව අසල හි`ද හෙවනැලි අතරේ තම සිත මැවූ රුව සොයන දුවක නැත්නම් පුතකු අද කොතැක හෝ සිටීද?. තම ප්‍රේමවන්තයාගෙන් හෝ ප්‍රේමවන්තියගෙන් ලද පළමු පෙම් හසුන ඒ මේ තැන වරින්, වර ස`ගවමින් තම ආදරය රැක ගන්නට වෙර දරන දුවක හෝ පුතකු අද කොතැනක හෝ සිටීද?. මේ ව්‍යසනයේ ඇරඹුම එතැන විය හැකිය.

අද ඇත්තේ කෘත්‍රිම ආදරයකි. සෙනෙහසකි. අද ප්‍රථම ආදරය සනිටුහන් කරන්නේ කොහේ හෝ ගෙස්‌ට්‌ හවුසයකය. තානායමකය. පාලු කාමරයකය. නැතිනම් චිත්‍රපට ශාලාවක බොක්‌ස්‌ සීට්‌වලය. රෝමයේ අන්‍යයන් අතර ආදරය පතුරුවාලන්නට වෙර දැරූ ශාන්ත වැලන්ටයින් තුමාද අද මේ පවට කර ගසා සිටී. වැලන්ටයින් දිනයේ අරුත සැබැවින් නොදත් බොහොමයක්‌ තරුණියන් වැලන්ටයින් සමරන්නේ තමන්ගේ ප්‍රාණය වන් පතිව්‍රතාවය ද බි`ද දමමිනි. එහි ඊළ`ග එකම පියවර තවත් සති කිහිපයකින් ලිංගික රෝග වෛද්‍ය සායනවල හෝ ප්‍රසව නාරි වෛද්‍ය සායනවල දොරකඩ සිට තරුණ දූ දරුවන් හොරා පොලිස්‌ නැටීමය.

zඅනේ ඩොක්‌ට මේ දරුවන්ට ව්‍යංගයෙන් වත් ඔය වහෙන් ඔරෝවත් නැතුව අමුවෙන්ම කියලා දෙන්න. ඉස්‌කෝලේ ඒ තරමටම ප්‍රශ්න. බඩට ළමයි දා ගත්තු එවුනුත් මේ ඉස්‌කෝලේ ඉන්නවා. එක්‌තරා ප්‍රකට කාන්තා විද්‍යාලයක ලිංගික සෞඛ්‍යය හා උපදේශන සේවාව ලබා දීමට ගිය විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකුට විදුහල්පතිවරයෙක්‌ එසේ කියා තිබිණි.

අද වෛද්‍ය විද්‍යාව කොපමණ දියුණුවකට පැමිණ තිබුණ ද බාල වයස්‌කාරියක හෝ අනියම් ප්‍රේමයකින් ගැබ් ගත් නීති විරෝධී ගැබිනියක්‌ ගැබිනිs භාවයෙන් මුදවාලන්නට තබා විකෘති කළලයක්‌ ඉවත් කිරීමට හෝ වෛද්‍යවරයකුට නීතියෙන් ඉඩක්‌ නැත. ඉවත් කිරීම කෙසේ වෙතත් නීති විරෝධි ගැබ් ගැනීම් පිළිබ`ද කතා කිරීමට හෝ වෛද්‍යවරයකුට අයිතියක්‌ නැත. එහෙත් සාක්‌ෂි සහිතව සනාථ කළ හැකි අන්දමට දිනකට ප්‍රසව හා නාරි විශේෂඥ වෛද්‍යවරයකු හෝ ලිංගික රෝග පිළිබ`ද වෛද්‍යවරයකුගෙන් සහනය අයෑදීමට පැමිණෙන තරුණ පිරිස දෙදෙනෙකි. මේ ලංකාවේ ප්‍රධාන පළාත් නවයෙන් බස්‌නාහිර, සබරගමුව, ඌව, උතුරු මැද, මධ්‍යම, දකුණ යන පළාත් හයෙහි සිටින ඉහත කී වෛද්‍යවරුන් සංඛ්‍යාවට සාපේක්‌ෂව දිනක රෝගීන් ගණන ගණන් බැලූ විට සමස්‌ත තරුණ සංහතියටම ලිංගික ගැටලුවක්‌ තිබේ. මෙහි බරපතළ බව එතැන නොවේ.

නීතියෙන් විරෝධයක්‌ ඇති වයස්‌ සීමාවකදී ලිංගික සම්බන්ධතාවක්‌ පවත්වා ගැබ්ගත් ගැහැනු දරුවන් තරුණියන් සහ අනියම් (බිරින්දෑවරු) කාන්තාවන් කෙසේ හෝ ගබ්සාවක්‌ කර ගැනීමය. එය සමාජයීය ගැටලු රැසක ආරම්භක වෙඩි මුරය ද වෙයි. දැන් දැන් ප්‍රතිකාර වෙත යොමු වීමේ මාර්ග සොයා යන අන්දම වෙනස්‌ හැඩයක්‌ ගෙන තිබේ. ඇතැමුන් වෛද්‍ය උපදෙස්‌ පසෙක තබා ඖෂධවේදීන්ගේ හෝ ඖෂධ වෙළෝද නියෝජිතවරුන්ගේ උපදෙස්‌ අනුව ප්‍රතිකාර අරඹා තිබේ. එහි ප්‍රතිඵල දරුණුය. සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශ නිර්දේශ අනුව අනවශ්‍ය හදිසි ගැබ් ගැනීමක දී නීත්‍යනුකූල විවාහක කාන්තාවන්ට සහ මවුවරුන්ට නිර්දේශ කර ඇති ඖෂධ අද වෙළෝදපොළෙන් මිලදී ගන්නේ පාසල් දරුවන්ය. අවිවාහක තරුණියන්ය. ඔවුහු අද වනවිට එම ඖෂධ කෝකටත් තෛලය ලෙද පාවිච්චි කරති. මෙම ඖෂධය හෝමෝනය වරින් වර එක දිගට වෛද්‍ය උපදෙස්‌වලින් තොරව පාවිච්චි කිරීමේ ආදීනව එමටය. වයස අවුරුදු දහසයක දරුවෙක්‌ මෙම ඖෂධය දෙවරකට වැඩි වාර ගණනකදී පාවිච්චි කළ විට ඇයට දරුවන් බිහිකිරීමට නිත්‍ය වශයෙන් අවැසි කාලය (වයස අවුරුදු 25) වන විට ගර්භාෂය ආසාදිතව විවිධ රෝග තත්ත්වයන් ඇති වීමේ ඉඩක්‌ පවතින බව වෛද්‍යවරු පෙන්වා දෙති.

ලාංකික දූ දරුවන් වැනසෙන දුක්‌ඛදායීම අවස්‌ථාව ඇතැම් වංචනික ඖෂධ වෙළෙඳුන්ගේ මුසාවන්ට මුළා වීමය. ළිඳට වැටුණු මිනිහා ළිං කටෙන්ම ගොඩ ආ යුතුය. ග`ගට වැටුණු මිනිහා බලන්නේ පිදුරු ගහේ හරි එල්ලිලා තම පණ කෙන්ද රැක ගැනුමටය. එපරිද්දෙන්ම හැ`ගීම්වලට වහල් වූ අනාගතේ අසිරිය හැඩට විඳින්නට ඉඩ නොතැබූ මෝඩ දූවරුන් හදිසියේ තමන් ගැබ් ගෙන ඇතැයි දත් විට ඉන් මිදීමට නොවිඳිනා දුක්‌ ගැහැටක්‌ නැත. මෙය යෙහෙන් දන්නා ඇතැම් කූට වෙළෙන්දෝ ගබ්සා වීමට ගිලින පෙති ඇතැයි දරුවෝ මුළා කරති. මෙම ගිලින පෙති ආවරණයකින් සමන්විත නොවේ. හොර රහසේ ඖෂධ වෙළෙදසලේ ඇතුළත කුඩා කාමරයකට කැටුව ගොස්‌ අධික මිලකට (රුපියල් පන්දහසේ සිට ඉහළට) විකුණනු ලබයි. දියණිවරු මේ ඖෂධ ලබා ගැනීමට උකස්‌ තබන්නේ තමන් වැඩිවිය පත්වූදා තම පියා ආඩම්බරෙන් ගෙලට දැමූ රත්‍රං මාලය හෝ වළල්ලක්‌ හෝ විය හැකියි. අකාලයේ තම අනාගතය කඩා ඉහිරවා මොන ගිලින පෙත්ත ගිල්ලත් බොහෝ දූවරුන්ගේ ළපටි ගර්භාෂයට පැමිණි නොදරුවා එය අතහැර දමා යන්නේ නැත. වංචාකාරීන්ගේ මුළාවට මුදල් ද වියදම් කරමින් මොන තරම් පීඩාවන්ට ලක්‌ වුවත් පොලිස්‌ පැමිණිලි පොතට ඒ වගක්‌ එක්‌කාසු කරන්නට මේ කාටත් හැකියාවක්‌ නැත. ඒ මේ සියල්ලන්ම වංචාකාරයින් නිසාය. එතැකින් නොනැවතී ඇය ඊළ`ග පිහිට අයෑදින්නේ නීති විරෝධී ගබ්සා මධ්‍යස්‌ථානයකය. එහිදී සිදුවන්නේ ජීවිතයත් මරණයත් අතර සටනකි. නැතිනම් ජීවිත කාලයටම පොලියත් සමග රැගෙන යන්නට වන විෂබීජ ශරීරගත කර ගැනීමටය. තවත් විටෙක ගැබ්ගෙල දුර්වලතා වැනි රෝග තත්ත්වයන් උරුමවෙයි.

ගැහැනිය යනු උපන්දා සිට ඊළඟ පරම්පරාව වෙත විවිධ ලක්‌ෂණ සහිත ජාන රැගෙන යන්නියකි. අතරමඟකදී ඇය සොබාදහමට පිටුපා ගමන් මග වෙනස්‌ කළ හොත් යහපත් දරුවන් වදන මවක්‌ වන්නට වරම් නොලැබෙනු ඇත. මොහොතක සුව විඳින්නට හිත පොළඹවන පිරිමි මෙහි වගකීම ගත යුත්තේ සමාජයටම කරනු ලබන සාපරාධී ක්‍රියාවක්‌ ලෙසටය. තරුණියන් මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතයට පොළඹවා ගන්නේද පිරිමින්ය. ඝර්මකලාපීය රටක්‌ වන ලාංකික සිරුරට මත්පැන් මත්ද්‍රව්‍යය, දුම් පානය ඔරොත්තු නොදේ. ජාත්‍යන්තර පාසල් මෙන්ම අමතර පන්තිවල අතුරු ප්‍රතිඵල ලෙස දායාද කොට ඇත්තේ, මත්ද්‍රව්‍ය විෂ සමග ජාන විකෘතිතා ය. එය අනාගතයේ යහපත් මවක්‌ හෝ පියකු ලෙස වැජඹෙන්නට තිබූ ඉඩ අහුරා තැබීමකි. කොළඹ, මහනුවර, කුරුණෑගල, ගාල්ල, අනුරාධපුර වැනි නගරවල සෑම සෙනසුරාදාවකම ඉරිදාවකම තරුණයන් තරුණියන් තම ජීවිත කෙලෙසා ගනිති. පොලිසිය ද එදිනට සේවයේ නියුතුව නැති සෙයකි. කාර්යබහුලව සිටින්නේ ලැගුම්හල් සහ ඖෂධහල් සේවක පිරිස්‌ මෙන්ම ත්‍රිරෝද රථ හිමිකරුවන්ය. දැන් දැන් මෙය වාණිජකරණයට නතු වූ ප්‍රධාන පෙළේ ව්‍යාපාරයකි.

මේ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රධාන කොටස්‌කරුවන්ව ඇත්තේ සති අන්තයේ නිවසින් එළියට යන ආදරණීය දූ දරුවන් නොවේද?. දරුවන් වෙනුවෙන් නව ලොවක්‌ තනන්නට සිහින දකිමින් කාර්ය බහුල වන දෙමවුපියන්ට ඒ සිහිනවලම රැඳී ඉන්නට සිදුවනු ඇත.

අපි අතීතය පසු කොට ආ පිරිසක්‌ වෙමු . එදා පවුල තුළ සමාජයීය බන්ධනයක්‌ සේම ආරක්‌ෂාවක්‌ ඇති කළේ චාරිත්‍රය. නිතර දෙවේලේ මුණ ගැසෙන ඥාති සබඳතාය. දියණියක වැඩි විය පත්වූදා පවත්වන චාරිත්‍ර උත්සව හරහා සමාජයට දැන්වූයේ ඇයව ආරක්‌ෂා කළ යුතු බවකි. ඇය මවක වීමට සූදානම් බවකි. සමාජය මෙසේ සැකසී තිබීම හරහා ආරක්‌ෂා වූයේ රටේ අනාගතය ය. අද එවැන්නක්‌ නැත. චාරිත්‍ර රකින්නන් සම්ප්‍රදාය ගරු කරන්නන් වැටී ඇත්තේ මෝඩයන් ගණයට ය. වැරදුණු තැන එතැන ය. 

ලෝක රූ රැජින ශ්‍රී ලංකාවේ ගස්‌ සිටුවයි

ලෝක රූ රැජින ශ්‍රී ලංකාවේ ගස්‌ සිටුවයි

2015 / 16 වසරේ ලෝක රූ රැජන ලෙස කිරුළු පැළැඳි රෝලින් ස්‌ට්‍රොaaස්‌ මෙනවියගේ සහභාගිත්වයෙන් ඊයේ (20 දා) උදේ කොළඹ ක්‍රීඩා හා සංචාරක අමාත්‍යංශයේදී ලංකාවේ මිලියනයක රුක්‌ රෝපණ ව්‍යාපෘතියක්‌ දියත් කිරීම උත්සවාකාරයෙන් සිදුවිය.

ශ්‍රී ලංකාවේ වන ආවරණය මේ වන විට සියයට 53 සිට සියයට 29 දක්‌වා අඩුවී ඇති අතර එම ව්‍යසනයට පිළිතුරක්‌ වශයෙන් මෙම මිලියනයක රුක්‌ රෝපණ වැඩසටහන දියත් කරනු ලබයි.

මෙහිදී කතා කළ රෝලින් ස්‌ට්‍රොaස්‌ ලෝක රූ රැජන ප්‍රකාශ කළේ මෙම මනරම් දිවයිනට පැමිණ මෙවන් වටිනා ව්‍යාපෘතියක්‌ දියත් කිරීමට අවස්‌ථාව ලැබීම ගැන තමා ඉතා සතුටට පත්වන බවයි. තමාගේ නිවසේ මිදුලේ විශාල ගසක්‌ තිබුණ බවත් එම ගසට තමා බෙහෙවින් ඇලුම් කළ බවත් සඳහන් කළ ඇය කීවේ පසු කලෙක එම ගස කපා දැමූ පසු තමා බෙහෙවින් දුකට පත් වූ බවයි.

මෙම මිලියනයක රුක්‌ රෝපණ වැඩසටහන දියත් කිරීමේ අවස්‌ථාවට සංචාරක හා ක්‍රීඩා ඇමති නවීන් දිසානායක සහ ශ්‍රී ලංකා සංචාරක ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශයේ සභාපති රොහාන්ත අතුකෝරල යන මහත්වරුන් ඇතුළු විශාල පිරිසක්‌ සහභාගි වී සිටියහ. මෙම ව්‍යාපෘතිය දියත් කරනු ලබන්නේ ශ්‍රී ලංකා සංචාරක ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශය, ශ්‍රී ලංකා රොටරි සමාජය හා හැටන් නැෂනල් බැංකුව ඒකාබද්ධවය.

ලෝක රූ රැජන රෝලින් ස්‌ට්‍රොaස්‌ මෙනවිය දින තුනක්‌ ශ්‍රී ලංකාවේ රැඳී සිටීමට නියමිතය.

දැනටමත් 11 දෙනකු දිවි නසාගෙන

යහපාලනයට මුවා වී කොතලාවල බොරු කියනවා
දැනටමත් 11 දෙනකු දිවි නසාගෙන
ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන්ගේ සංගමයේ සභාපතිනිය

ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන්ගේ සංගමයේ සභාපතිනි දුෂ්‍යන්ති හපුගොඩ මහත්මිය මාධ්‍යයට කරුණු දැක්‌වූ අයුරු. ඡායාරූපය - ධර්මසේන වැලිපිටිය

සිරිමන්ත රත්නසේකර

ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන් නමදහස්‌ එකසිය විසිහත් දෙනාගෙන් එකොළොස්‌ දෙනකු මේ වන විට සියදිවි නසාගෙන ඇති බවත්, තවත් එකසිය එකොළොස්‌ දෙනකු අකාලයේ මියෑදී ඇති බවත් ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන්ගේ සංගමයේ සභාපති දුෂ්‍යන්ති හපුගොඩ මහත්මිය ඊයේ (20 වැනිදා) අනාවරණය කළාය. එහෙයින් තවත් තැන්පත්කරුවන් අකාලයේ මරු තුරුළට නොයවා නීතියේ සාධාරණත්වය ඔවුන් වෙනුවෙන් ඉටු කරන මෙන් අදාළ අංශවලින් ඉල්ලා සිටින බවද ඇය කීවාය.

ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන්ගේ මුදල් ගෙවීම වෙනුවෙන් 2013 වසරේÊපෙබරවාරි 04 වැනිදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අනුමත කළ සැලසුම කල් නොයවා වහා ක්‍රියාත්මක කිරීමට කටයුතු කරන ලෙසත් හපුආරච්චි මහත්මිය ඉල්ලා සිටියාය.

සෙලින්කෝ සමූහ ව්‍යාපාරයේ සභාපතිව සිටි ලලිත් කොතලාවල මහතා යහ පාලනයට මුවාවී මෙම මූල්‍ය වංචාවෙන් ගැලවී සිටීමට උත්සාහ කරන බවටත් ඔහු දැන් මාධ්‍ය මගින් අමූලික බොරු ප්‍රකාශ කරමින් සිටින බවටත් ඇය චෝදනා කළාය.

මෙම තැන්පත්කරුවන් වෙනුවෙන් ගොනුකළ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුව වරින් වර පත්ව සිටි අග්‍ර විනිශ්චයකාරවරුන් සිව්දෙනකු සහ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරුන් 14 දෙනකු යටතේ විභාග වුවත් මේ වන තෙක්‌ විසඳුමක්‌ ලැබී නොමැති බවත් කී හපුගොඩ මහත්මිය මෙය දීර්ඝ කාලයක්‌ විභාගවන මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුව ලෙස ගිනස්‌ වාර්තාවක්‌ තබා ඇතැයිද කියා සිටියාය.

තැන්පත්කරුවන්ට මුදල් හොයා ගන්නේ කෙසේද යන්න නොව තැන්පත්කරුවන්ගේ මුදල්වලට ලලිත් කොතලාවල මහතා කුමක්‌ කළේද යන්න විමර්ශනය කිරීම සඳහා ජනාධිපති කොමිසමක්‌ පත්කළ යුතුව ඇතැයිද ඇය පැවසුවාය.

නාරාහේන්පිට රේණුකා හෝටලයේ දී ඊයේ (20 වැනිදා) පැවැති මාධ්‍ය හමුවකදී ගෝල්ඩන් කී තැන්පත්කරුවන්ගේ සංගමයේ සභාපතිනි දුෂ්‍යන්ති හපුගොඩ මහත්මිය එම අදහස්‌ පළ කළාය.

මෙම මාධ්‍ය හමුව සඳහා තැන්පත්කරුවන් කිහිප දෙනකුද එක්‌වූ අතර එහිදී ඇතැම් තැන්පත්කරුවෝ හැඬූ කඳුළින් සිය අදහස්‌ ඉදිරිපත් කළහ.

ක්‍රිස්තියානි වීම වරදක් නිසා ඉස්ලාම් ISIS තිරිසනුන් විසින් හිස ගසා දැමු අහිංසක ඊජිප්තු ජාතිකයින් 21දෙනා

ඉස්ලාමික රාජ්‍ය ත‍්‍රස්තවාදීන් විසින් ඊජිප්තු ජාතිකයින් 21 දෙනෙකු ඝාතනය කර ඇතැයි වාර්තා වේ. කොප්ටික් ක‍්‍රිස්තියානි ලබ්ධිකයින් 21ක් හිස ගසා දමා ඝාතනය කරන වීඩියෝවක් අන්තර්ජාලයට එක්කර තිබේ.
ඊජිප්තුවේ ස්වදේශික ක‍්‍රිස්තියානිවරුන් වන කොප්ටික් ලබ්ධිකයින් විසින් මුසල්මානුවන් ඉලක්ක කර සිදුකළ අපරාධ වලට පළිගැනීමක් ලෙස මෙය සිදුකළ බව ඉස්ලාමික රාජ්‍ය සංවිධානය විසින් නිවේදනය කර තිබේ.
මේ අතර ඊජිප්තු ජනාධිපති අබ්දෙල් ෆටා අල් සිසි පවසා ඇත්තේ මේ සඳහා කවරාකාරයකින් හෝ පලිගැනීමට කයිරෝවට සම්පූර්ණයෙන් අයිතිය ඇති බවයි.
මේ කුරිරු ඝාතනය සඳහා ප‍්‍රතිචාර දැක්වීමට සුදුසු ආකාරය හා වේලාව පිළිබඳව අවධානය යොමු කරමින් සිටින බව ඊජිප්තු රාජ්‍ය මාධ්‍ය ඇමතූ ජනාධිපතිවරයා පවසා තිබේ.
සිය පුරවැසියන් පිරිස ඝාතනය කරන ලද බව සැලවූ වහාම ඊජිප්තු ආරක්‍ෂක අංශ සමග හදිසි සාකච්ඡවක් කැඳවීමට අල් සිසි කටයුතු කර ඇති අතර අසල්වැසි ලිබියාවට සංචාරය කිරීම තහනම් කිරීමට ඊජිප්තු විදේශ අමාත්‍යාංශය කටයුතු කර ඇත.
ලිබියානු නගරයක් වන සිර්ටේ හි කම්කරුවන් ලෙස කටයුතු කළ ඊජිප්තු ජාතිකයින් 7 දෙනෙකු දෙසැම්බර් 31 වනදා පැහැරගනු ලැබූ අතර තවත් 14 දෙනෙකු ජනවාරි 3 වනදා පැහැරගනු ලැබිණි.
එය වාර්තාවූ පසු ලිබියාවේ රැඳී සිටින සියලූ ඊජිප්තු ජාතිකයින්ට සිය රට පැමිණෙන ලෙස ඊජිප්තු රජය විසින් නිවේදනයක් නිකුත් කරන ලදී.
මුවම්මර් ගඩාෆි බලයෙන් පහ කිරීමෙන් පසු පවතින දැඩි අරාජික තත්වය මත ISIS ඇතුළු කණ්ඩායම් රැසක් ලිබියාවේ පාලනය සිය ග්‍රහණයට ගැනීමට වෙර දරමින් සිටිති.

ISIS ඉස්ලාම් මස් වැද්දන් මිනිස් අවයව විකිණීම අරඹයි

අයි.එස්. සටන්කාමීන් මිනිස් අවයව අලෙවි කිරීමේ ජාවාරමක නිරත වන බවට තොරතුරු අනාවරණය වී තිබෙනවා. ජගත් සංවිධානය මේ සම්බන්ධයෙන් විමර්ෂණයක් ආරම්භ කර ඇත්තේ එම සංවිධානයේ ඉරාකයේ සිටින තානාපතිවරයා ලබාදුන් තොරතුරුවලට අනුවයි. ගැටුම්වලදී මියයන පුද්ගලයින්ගේ අවයව මෙලෙස අලෙවි කරන බවටයි තානාපතිවරයා තොරතුරු ලබා දී ඇත්තේ.

විවාහ මංගල්‍යය සැණකෙළියක් කරගත්තාට යුගදිවිය සැණකෙළියක් නොවේ

විවාහය මිනිස් ජීවිතයේදී හමුවන සොඳුරුතම සන්ධිස්ථානයකි. එසේම අපගේ සංස්කෘතියට අනුවද එය ඉතා වැදගත් අධ්‍යාත්මික හා සමාජීය ගාම්භීර වූ අවස්ථාවකි. අලුත් පවුලක ආරම්භය සනිටුහන් කරන මෙම වැදගත් අවස්ථාව අද වන විට එමගින් ආරම්භ කරන නව ජීවිතයට ගැටලු ගොන්නක් උත්පාදනය කරන්නක් බවට පත්ව තිබේ. මෙය ඉතාම ඛිෙදනීය තත්ත්වයකි. අද මංගල දිනය තරම් ‘විකිණෙන’ වෙළෙඳ සංකල්පයක් තවත් ලංකාවේ නැති තරම්ය. අද මංගල උත්සවවල පැවතිය යුතු ගාම්භීර බව ඉක්මවා ගිය ‘සංදර්ශන’ තත්ත්වයකට පත්ව තිබේ. තම මංගල උත්සවයද මෙවැනි සංදර්ශනයක් කර නොගතහොත් එය මහා මදිකමක් ලෙස සිතීමට අද තරුණ ප්‍රජාව ‍පොළඹවා ඇත්තේද මේ සේවා සපයන වෙළෙඳ ප්‍රජාවන්ම බව ඉතා පැහැදිලිය. මේ කුළුගැන්වීම්වලට හසුව අද තරුණ තරුණියන්ද තම මංගල උත්සවය ව්‍යාජ සුරලොව සිරියක් ආටෝප කරගන්නට ගන්නා උත්සාහයන් අනන්තය. තම දෙමාපියන්ට ඇවිටිලි කරමින් ගේ දොර ඉඩකඩම් විකුණා, උකස්කර හෝ මංගල උත්සව සඳහා මුදල් සොයා ගන්නා දරුවෝ සමාජයේ සිටිති. එසේම තම සේවා ස්ථානවලින්, බැංකුවලින් මෙම ‍පොලී පදනම මතද මුදල් ලබාගෙන තම මංගල උත්සවවලට වියපැහැදම් කර වසර ගණන් එම ණය මුදල් ගෙවමින් දුක් විඳින අය අපට සමාජයේදී අනන්තවත් මුණ ගැසෙති.
තරුණ දූ දරුවෙනි, සිතා බලන්න. මංගල දිනයක් අලංකාරවත්ව, ගාම්භීර ගතියකින් යුතුව පැවැත්විය යුතුමය එහි විවාදයක් නැත. නමුත් මේ සුළු කාලය සඳහා තමනට දරාගත නොහැකි තරමේ මුදලක් වියපැහැදම් කිරීම නම් සැබවින්ම අනුවණකමකි. තමන්ගේ දෙමාපියන්ට හැකි ආකාරයට සැලසුම් සහගතව සකසුරුවමකින් යුතුව එය කළ හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස මනාලිය හැඩගැන්වීම සඳහා ලක්ෂ ගණන් අයකරන ප්‍රසිද්ධ රූපලාවන්‍ය ශිල්පිනියෝ අප රටේ සිටිති. ඒ සඳහා හැකියාව ඇති අය ඒ අයගේ සේවාව අත්වින්දාට කම් නැත. නමුත් තම තමන්ට ඇති හැකියාවට අනුව බොහෝ සුන්දර ලෙස මනාලියන් හැඩගන්වන්නට දක්ෂ ජනකාන්ත නොවූ ශිල්පීහු ද ඕනෑ තරම් සිටිති. ‍පොදුවේ ගත්විට සෑම මංගල සේවාවක්ම එසේය. තමන්ට දරාගත නොහැකි මිල ගණන්වල සේවා ලබාගෙන නව යුගදිවිය ණය ගෙවන්නට කැප නොකොට කල්පනාකාරීව තම මංගල උත්සවය සංවිධානය කර ගැනීමට සෑම තරුණතරුණියක්ම සිහි තබා ගත යුතුය. මංගල දිනය යනු පැය කීපයකට මිහිපිට සුරලොවක් මවාගැනීම නොවේ. මංගල දිනයෙන් ආරම්භ වන සුන්දර මොහොතේ සිට මුළු ජීවිතයම සුරවිමනක් කර ගැනීමට උත්සාහ දැරීමය. මංගල උත්සවයෙන් පසු සියල්ල අවසන් වන්නේ නැත. ඔබ යුවළක් ලෙස ජීවිතය ගොඩනගා ගැනීමට කිසියම් ආර්ථික ස්ථාවරයක් අවශ්‍ය වෙයි. එබැවින් ජීවිතයේ ආරම්භයේදී පුහු ආටෝපවලට විශාල මුදලක් නාස්ති නොකොට ඒවා දෙදෙනාගේ අනාගත සුබසිද්ධිය සඳහා ප්‍රවේශම් කරගනිමින් කටයුතු කිරීම ඉතාම වැදගත් වෙයි. අන්‍යයන් කරන්නන් වා‍ලේ ඒවාට ගැති නොවී තවත් කෙනෙකුගේ මංගල උත්සවයකට වඩා ඉහළින් කිරීමේ තරගයට අවතීර්ණ නොවී තමන්ගේ ඇති හැකියාවට අනුව අනාගතයට බරක් නොවන විවාහ මංගල උත්සවයකට යොමුවීම වැදගත්ය.
මංගල උත්සවයේදී වැදගත් වන අධ්‍යාත්මික සමාජමය අංගවලට මුල්තැනදී අපේ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර විධි නිසි අයුරින් අනුගමනය කරමින් චාම් එහෙත් ගාම්භීර මංගල උත්සවයක් සඳහා හතර වරිගය එකතු කර ගත හැකිය. එසේ නොමැතිව මඟුල් ගෙය කානිවල් එකක් නැතහොත් සැණකෙළියක් කර ගත්තාට යුගදිවිය යනු සැණකෙළියක් කානිවල් එකක් නොවන බව තරයේම සිතට ගැනීම ඔබගේ වගකීමකි.
උපදෙස්
සමාජසේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂිකා
අනුෂා ගෝකුල ප්‍රනාන්දු
විසිනි

නිර්මලා කුමාරි සේනාරත්න

සොබාදහම ගවේෂණයට තෝතැන්නක් වූ යගිරල වනපෙතේ පරිසර තක්සලාව

ශ්‍රී ලංකාව ලෝකයේ සෙසු රටවල් හා සැසඳීමේ දී අතිශය පෘථුල ෙජෙව විවිධත්වයකට හිමිකම් කියන රටක් බව නොකිවමනාය. නමුත් එම ෙජෙව උරුමයන් හෙට දවස වෙනුවෙන් ආරක්ෂා කර තැබිම හා තිරසාර අයුරින් පරිභෝජනය කිරීමට අප සතු උනන්දුව දුර්වලය. ලෝකයේ ෙජෙව විවිධත්ව උණුසුම් කේන්ද්‍රයක් වශයෙන් ද ශ්‍රී ලංකාව නම්කර ඇත්තේ අපේ රටේ ඇති අග්‍රගණ්‍ය සොබා උරුමයන් රැස නිසාය. අප නිද්‍රාශීලීව පසුවෙද්දී මෙරට වනජීවී හා වෘක්ෂලතා සම්පත් දිනෙන් දිනම මිහිමතින්  තුරන්ව යමින් පවතී. එනිසා දේශීය දැනුම හා කුසලතාව යාවත්කාලීන කර ගනිමින් මෙරට ස්වාභාවික සම්පත් සංරක්ෂණය හා තිරසාර භාවිතය වෙනුවෙන් පෙළගැසීමේ කාලීන අවශ්‍යතාවක් පවතී. ඒ සඳහා මග කිවහැකි, අගනුවරටද ඉතා ආසන්න අපූරු අධ්‍යාපන කේන්ද්‍රයක් ලෙස සොබාදහම ගවේෂණයට තෝතැන්නක් වූ යගිරල වනපෙතේ පරිසර තක්සලාව හැඳින්විය හැක.
යගිරල සංරක්ෂණ අධ්‍යාපන ආයතනය පිළිබඳ මූලික වස්තු බිජය හටගන්නේ වර්ෂ 1984 තරම් ඈත අතීතයේදීය. ඒ එම වසරේදී ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලයේ වන හා පාරිසරික විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව මගින් යගිරල වනාන්තරයේ අක්කර සියයක පමණ කොටසක් අධ්‍යාපන හා පර්යේෂණ කටයුතු සඳහා යොදා ගනිමින් පවත්වාගෙන යාම ආරම්භ කිරීමත් සමගය. දැනට ශ්‍රී ලංකාව තුළ විශ්ව විද්‍යාලයක් මගින් අධ්‍යාපන හා පර්යේෂණ කටයුතු සඳහා තම භාරකාරීත්වය යටතේ පවත්වාගෙන යන මුල්ම හා එකම වනාන්තරය ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලය මගින් කළමනාකරණය වන මෙම යගිරල වනපෙතයි. ඉන් පසු මෙම වනපෙත කේන්ද්‍ර කරගනිමින් සංරක්ෂණ, පර්යේෂණ, අධ්‍යාපන හා පාරිසරික සංචාරක කටයුතු තවදුරටත් ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ අරමුණින් තිරසාරත්වය උදෙසා කේන්ද්‍රය හා යගිරල සංරක්ෂණ අධ්‍යාපන ආයතනය ජයවර්ධනපුර සරසවියේ මගපෙන්වීම යටතේ ආරම්භ විය.
දිවයිනේ අගනුවර සිටද පහසුවෙන් ළඟාවිය හැකි ආකාරයෙන් ස්ථාපනය වී ඇති යගිරල සංරක්ෂණ අධ්‍යාපන ආයතනය පිහිටා ඇත්තේ කොළඹට කිලෝමීටර් අනූවක් පමණ දුරින් කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ වළල්ලාවිට ප්‍රාදේශීය ‍ලේකම් බල ප්‍රදේශය තුළය. කොළඹ සිට හොරණ, මතුගම නගර ඔස්සේ හෝ කළුතර, බේරුවල ,දර්ගා නගරය ඔස්සේ මේ වෙත ළඟා විය හැක. ඝර්ම කලාපයට අයත් පහතරට තෙත් සදාහරිත වනාන්තරයක තුරු‍ලේ හිඳිමින් එහි නිහඬ නිස්කලංක හා සාමකාමී වටපිටාව අත්විඳින්නටත් පරිසර සංරක්ෂණය හා කළමනාකරණය පිළිබඳ න්‍යායික හා ප්‍රායෝගික දැනුම ලබා ගැනීමටත් යගිරල වනපෙතේ මෙම පරිසර තක්සලාව තෝතැන්නක් බව අවධාරණය කළ යුතුය.
සමස්ත වපසරිය හෙක්ටයාර් 2004.9ක් වන යගිරල වනාන්තරය වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේනතුව යටතේ පරිපාලනය වන අතර සිංහරාජයට දකුණින් පිහිටා ඇති දැනට ශේෂව පවතින අතිශය ෙජෙව විවිධත්වයෙන් පරිපූර්ණ පහතරට තෙත් කලාපීය සදාහරිත වනාන්තර අතලොස්ස අතරින් එකකි. කාණ්ඩ හැට දෙකකට හා ගණ 120කට අයත් ශාක විශේෂ 152ක් මෙම වනාන්තරයෙන් හමුවේ. තවද යගිරල වනපෙතේ සිදුකර ඇති ෙජෙව විවිධත්ව අධ්‍යයනයන්ට අනුව එහි ක්ෂීරපායී විශේෂ 36ක්, උරග විශේෂ 19ක් හා උභයජීවී විශේෂ 10ක් මෙම වනාන්තරය නිවහන කරගනිමින්  ජීවත්වන බව අනාවරණය කරගෙන ඇත. එයින් ක්ෂීරපායී විශේෂ 4ක් දිවයිනට ආවේණික බව තහවුරු කරගෙන තිබේ. යගිරල වනරක්ෂිතයේ ජීවනාලිය වශයෙන් හැඳින්විය හැකි ඇතා වැටුණු වළ නමින් හැඳින්වෙන දර්ශනීය දොළ පහර ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික මත්ස්‍ය විශේෂ රැසකගෙන්ද සමන්විත වේ. මෙම වනාන්තරය තුළින් ගලන දිය පහරවල්වලින් මේ දක්වා වාර්තා වී ඇති මත්ස්‍ය විශේෂ සංඛ්‍යාව 22ක් පමණ වේ.
එසේම පක්ෂීන් නිරීක්ෂණයටද කදිම තෝතැන්නක් වන මෙම වන පියසේ මෑතකදී කරන ලද අධ්‍යයනයන්ට අනුව වාර්තා වී ඇති  පක්ෂි විශේෂ ගණන 94කි. ඒ අතුරින් 11 ක් ශ්‍රී ලංකාවට ආවේණික වන අතර 12ක් තර්ජනයට ලක්වූ විශේෂ වීම මෙම අගනා සොබා උරුමය රැක ගැනීමේ අවශ්‍යතාව මොනවට කියා පායි.
රක්ෂිතයේ ඉහළ කඳු පන්තියකින් ආරම්භ වී සිහින් දිය දහරාවක් ලෙස පහළට බසින මේ ඇතා වැටුණු දොළ වනපෙත මධ්‍යයේදී විශාල දොළ පහරක් බවට පත්වේ. පසුව මෙම දොළපහර උඩුගම දෙසට ගලා බසින අතර එහි නැවතුම සිදුවන්නේ බෙන්තර ගඟට එක්වීමෙන් අනතුරුවය. තවත් අපා දෙපා සිවුපා විහඟ ඈ සත්ව විශේෂ රැසකගේද නිජබිම වන යගිරල සංරක්ෂිත වනාන්තරයේ කටුකිතුලාන හා පෙමරගල වශයෙන් ගිරි හිස් දෙකකි. මෙම ඇතා වැටුණු වළ පිළිබඳ විමසන පුරාවෘත්ත වලට අනුව අතීතයේ දී මෙම වනාන්තරය අලි ඇතුන්ටද වාසභූමි සපයා ඇති අතර එසේ  ජීවත්වූ ඇතෙකු වරක් මෙම දිය දහරේ තිබූ ස්වාභාවික ගල් වළකට වැටීම නිසා මෙම දොළ පහර ඇතා වැටුණු වළ ලෙස හඳුන්වන බව කියති. මෙවැනි සොබාදහමේ  අපූර්ව නිර්මාණයක් බඳු යගිරල වන පෙත සෙවණේ හිඳිමින් වන හා පරිසර විද්‍යාවන් හැදෑරීමට ලැබේ නම් එය සැබෑ ලෙසම අසිරිමත් සිදුවීමක් බව නොකිවමනාය.
නමුත් සොබා සුන්දරත්වයෙන් අනූන වූ මෙම සුන්දර වන පියසට මිනිස් ක්‍රියාකාරකම්  නිසා ඇතිවී ඇති තර්ජන ද සුළුපටු නොවන බව කනගාටුවෙන් නමුත් ප්‍රකාශ කළ යුතුය. ඒවායින් කීපයක් පහත පරිදි දැක්විය හැකිය. වනාන්තර මායිමේ ඇති ඉඩම් අනවසරයෙන්  එළිපෙහෙළි කර ඒවා වගා බිම් බවට පත් කරගෙන තේ වැනි වැවිලි භෝග වගා කිරීම ප්‍රබල තර්ජනයක් බවට පත්ව ඇත. අක්‍රමවත්  ලෙස මහා පරිමාණයෙන් වනාන්තරය තුළින් දැවමය නොවන වනජ ද්‍රව්‍ය (වෙනිවැල්, වේවැල්, දුම්මල වැනි) රැස් කිරීම, වල්ලාපට්ට ශාකයේ ඇතිවන රෙසිනවලට මෑතක සිට ඇති වූ දැඩි ඉල්ලුම හමුවේ වනාන්තරය තුළ ඇති වල්ලාපට්ට ශාක කැපීම, දැව ජාවාරම්කරුවන්ගෙන් ආර්ථික වටිනාකමක් ඇති ශාකවලට ඇතිවී ඇති තර්ජන, සතුන් මස් පිණිස දඩයම් කිරීම හා සතුන් හා සත්ව කොටස් ජාවාරම (කබල්ලෑවන්, උරගයින් වැනි), කැළි කසළ හා අපද්‍රව්‍ය (‍පොලිතීන්, ප්ලාස්ටික් වැනි) වනාන්තරය මායිමේ බැහැර කිරීම ආදී විනාශකාරී තත්ත්වයන්ද මෙම වනපෙතේ ෙජෙව උරුමයන් වනසා දමමින්  සිටීමද ශෝචනීයය.
දැනට යගිරල සංරක්ෂණ අධ්‍යාපන ආයතන මගින් මෙම වනාන්තරය තුළ සිදු කෙරෙන අධ්‍යාපනික කටයුතු බොහෝය. විද්‍යාර්ථීන්, පාසල් සිසුන් හා සෙසු ‍පොදු ජනතාව තුළ පරිසරය පිළිබඳ දැනුම හා සංකල්ප වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා මෙමගින්  සිදුවන මෙහෙය අති විශාලය. අධ්‍යාපනික හා දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් මගින් මෙම සුන්දර වනපෙතේ වැදගත්කම ජනතාවට අවබෝධ කර එතුළින් මෙම වනාන්තරයට ඇතිවී ඇති තර්ජන වළකාගෙන, මතු පරපුර උදෙසා මෙම වනාන්තරය සංරක්ෂණය කිරීම මෙහිදී මූලිකව සිදුවනු ඇත. පාරිසරික ව්‍යාප්ති හා ජනවිහිදුම්කරණ වැඩසටහන්, තිරසාර සංචාරක සේවා සැලසුම්කරණය, සංවර්ධනය හා ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳ වැඩසටහන්, පරිසර උපදේශනය පිළිබඳ වැඩසටහන්, පරිසර සංචාරක වෘත්තීය පුහුණු හා ධාරිතා ප්‍රවර්ධන වැඩසටහන් ආදී ව්‍යාපෘති රැසක් ද මේ තුළ ක්‍රියාත්මක වේ. එමගින් බිහි කෙරෙන මානව සම්පත් අද දවසේ මෙන්ම හෙට දවසේද මෙරට මෙන්ම ලෝකය පුරා වනාන්තර, වනජීවීන්  හා සෙසු ස්වාභාවික සම්පත් සංරක්ෂණය හා කළමනාකරණය තුළින් මිහි තලයේ  අනාගත පැවැත්ම ස්ථාවර කර ගැනීම සඳහා දක්වන දායකත්වය අපේ රටටද ආඩම්බරයක් බව කිව යුතුය. එබැවින් මෙම ආයතන දීර්ඝකාලීනව පවත්වාගෙන යාම සඳහා අනලස්ව ක්‍රියාකිරීම බලධාරීන්ගේ යුතුකම හා වගකීම බවද අවධාරණය කළ යුතුය. යගිරල සංරක්ෂණ අධ්‍යාපන ආයතනය පිළිබඳ වැඩි විස්තර ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ වන සහ පරිසර අධ්‍යයන අංශයේ ආචාර්ය ප්‍රියාන් පෙරේරා මහතාගෙන් ලබාගත හැක.

මුතුරාජවෙල-මාඳුගඟ-වන්කා‍ලේ තිබෙන මොනවද මේ තෙත්බිම්?

තවත් අන්තර්ජාතික තෙත්බිම් දිනයක් මෙම පෙබරවාරි දෙවැනිදාට යෙදී තිබුණි. වර්ෂ 1972 පෙබරවාරි දෙවැනිදා ඉරානයේ රැම්සා නුවරදී රැස්වූ රටවල් රැසක නියෝජිතයින් තෙත්බිම් සංරක්ෂණය සඳහා වූ ඉතා වැදගත් අන්තර්ජාතික එකඟතාවයක් වන රැම්සා සම්මුතිය (Ramsar Convention ඇතිකර ගන්නා ලදී. සෑම වසරකම පෙබරවාරි දෙවැනිදා අන්තර්ජාතික තෙත්බිම් දිනය සැමරෙන්නේ එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි.
ජලාශ්‍රිත ශාක හා සත්ව විශේෂ රැසකට සුවිශේෂී වාසභූමි සපයන ෙජෙව විවිධත්වයෙන් අගතැන්පත් පරිසර පද්ධති ආකාරයක් ලෙස මෙන්ම මිනිසාගේ සමාජාර්ථික පරාමිතීන්ටද වටිනාකම් රැසක් අත්කර දෙන සොබාදහමේ ඉතා වැදගත් දායාදයක් වන තෙත්බිම් හඳුනාගෙන ඒවා සංරක්ෂණය කර ගැනීම අරමුණු කරගෙන ඇතිකරගත් මෙම අන්තර්ජාතික එකඟතාවය ලෝකයේ පරිසර සංරක්ෂණ ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී කඩයිමක් ලෙස හැඳින්විය හැක. ඊට පින් සිදුවෙන්නට ශ්‍රී ලංකාවේ අපටද රැම්සා තෙත්බිම් ගණනාවක හිමිකම ලැබුණද මේ දක්වා එම තෙත්බිම් ආරක්ෂා කරගනිමින් ධරණීය ලෙස තෙත්බිම්වලින් ජනනය කරගත හැකි ප්‍රතිලාභ ලබා ගැනීමට අප කොතෙක් දුරට සමත්ව ඇතිද යන්න ගැටලු සහගතය. මෙවර තෙත්බිම් දිනයේදීවත් ශ්‍රී ලංකාවේ තෙත්බිම් සංරක්ෂණය පිළිබඳ යහපත් බලා‍පොරොත්තුවක් ඇතිකර ගත හැකිවේද යන පැනය අප අභිමුව ශේෂ වී තිබුණේ එබැවිනි.
අන්තර්ජාතික වටිනාකමක් සහිත රැම්සා තෙත්බිම් ‍ලේඛනය (Ramsar List of wetland of international importance) යටතේ ජාත්‍යන්තර වශයෙන් වැදගත් තෙත්බිම් ලැයිස්තුගත කිරීම අරඹන ලද්දේ 1974 වසරේ සිටය. ඒ යටතේ මුලින්ම ‍ලේඛනගත වී ඇත්තේ ඕස්ට්‍රේලියාවේ Cobovrg Peninsula තෙත්බිමයි. වර්තමානයේදී රටවල් 168 කට අයත් තෙත්බිම් 2186ක් මෙම ‍ලේඛනය ඇතුළත් කර ඇත.
ලෝකයේ රැම්සා තෙත්බිම්වලින් ආවරණය වී ඇති මුළු බිම් ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර් 208514877කි. ශ්‍රී ලංකාවේ තෙත්බිමක් මුලින්ම රැම්සා තෙත්බිම් ‍ලේඛනයට ඇතුළත් වන්නේ වර්ෂ 1990 ජුනි 15 වැනිදාය. ඒ බුන්දල තෙත්බිමයි. එය අංක 487 යටතේ ලියාපදිංචි වී ඇත. 
ඉන්පසු පිළිවෙළින් ආනවිළුවන්දාව (2001 අගෝස්තු 03/ අංක 1078), මාදුගඟ (2003 පෙබරවාරි 11/අංක 1372), වන්කාලෙයි (2010 අගෝස්තු 12/1910), කුමන (2010 ඔක්තෝබර් 29/1931) හා විල්පත්තුව (2013 පෙබරවාරි 02/2095) යන ශ්‍රී ලාංකේය තෙත්බිම් රැම්සා තෙත්බිම් නාමාවලියට ඇතුළත් කරන ලදී. එසේම 1989 වසරේදී සකස් කරන ලද ආසියානු තෙත්බිම නාමාවලියටද මෙරට තෙත්බිම් ගණනාවක් ඇතුළත් කර තිබේ.
ශ්‍රී ලංකාව තුළ බලපවත්නා 2009 අංක 22 දරන පනතින් අවසන් වරට සංශෝධිත (සංශෝධන) 1937 අංක 02 දරන වනසත්ව හා වෘක්ෂලතා ආඥාපනත මගින් ප්‍රකාශිත වනජීවී රක්ෂිත වශයෙන් මෙරට පිහිටා ඇති සියලුම තෙත්බිම්වලට නීතිමය ආවරණය ලැබි තිබේ. නමුත් හුදෙක් රැම්සා තෙත්බිම් ‍ලේඛනයට ඇතුළත් කිරීමෙන් හෝ වනජීවී රක්ෂිත ලෙස නම් කිරීමෙන් පමණක් මෙරට තෙත්බිම්වලට අත්වූ යහපතක් නොමැති බව වර්තමානයේදී මෙරට තෙත්බිම් මුහුණදී සිටින කනගාටුදායක ඉරණම කදිමට දෙස් දෙයි.තෙත්බිම් යනු කිසිදු වැදගම්මකට නැති හිස් බිම් තීරු ලෙස ලෝකයා විසින් සලකනු  ලැබුවේ මීට දශක ගණනාවකට පෙරය. ලොව පුරා තෙත් බිම් කසළ බැහැරලන ප්‍රදේශ ලෙස යොදා ගැනීමට හෝ ගොඩකර තෙත්බිම් යනු කිසිදු වැදගැම්මකට නැති, හිස් මුඩු බිම් ලෙස සිතා කටයුතු කරන්නට ලෝකයා උත්සාහ කළ යුගයක් තිබුණි. පස් දමා ගොඩ කර සංවර්ධන කටයුතු සඳහා යොදා ගැනීමට හෝ කැළි කසළ පුරවා තෙත් බිම් විනාශ කරන්නට අතීතයේ දී විවිධ රටවල් කටයුතු කළේ එහෙයිනි. 
නමුත් කාලයාගේ ඇවෑමෙන් මෙම දුර්මතය ලෝකයෙන් ඉවත් වී ගොස් බොහෝ කල්ය. ඒ වෙනුවට තෙත්බිම් යනු පරිසර විද්‍යාත්මක වශයෙන් ජල විද්‍යාත්මක වශයෙන් හා සමාජාර්ථික වශයෙන් ඉතා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටුකරණ සොබා දහමේ අමිල දායාදයක් බව ලෝකය මේ වන විට අවධාරණය කොටගෙන තිබේ. තෙත් බිම් මනා ලෙස සංරක්ෂණය කොට කළමනාකරණය කොට තිරසාර අයුරින් පරිභෝජනය කිරීම වෙනුවෙන් ලොව බොහෝ රටවල් කැපවී සිටින්නේ එබැවිනි.
නමුත් අවාසනාවක මහත නම් ශ්‍රී ලංකාව අද දක්වාම කටයුතු කරන්නේ ඉහත කී දුර්මතවලම එල්බගෙන බව කනගාටුවෙන්  නමුත් සඳහන්  කළ යුතුය. ඒ පිළිබඳව වටහා ගැනීමට කොළඹ අගනුවරින්  වැඩි දුරක් ගමන් කිරීමට අවශ්‍ය නැත. ශ්‍රී ලංකාවේ අගනුවර තදාසන්නව පිහිටා ඇති ඉතා වැදගත් සමුද්‍රාසන්න තෙත්බිමක් වන මුතුරාජවෙල තෙත්බිමට මේ මොහොතේ ද අත් වී ඇති ඉරණම ඊට කදිම නිදසුනකි. අඩු තරමින් අන්තර්ජාතික අවධානය යොමු වී ඇති මෙරට රැම්සා තෙත්බිම් කිහිපයවත් ආරක්ෂාකර ගැනීමට අ‍පොහොසත්ව සිටින වටපිටාවක අප තව දුරටත් තෙත්බිම් සංරක්ෂණය හා කළමනාකරණය පිළිබඳව කතා කිරීම මිථ්‍යාවක්  බව නොකිවමනාය.
ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම රැම්සා තෙත්බිම් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළ බුන්දල ජාතික උද්‍යානයට අයත් වනාන්තර හා නිතොරවම ජලජ පක්ෂීන්ගෙන් ගහන බන්දුවැව ජලාශය විනාශ කරමින් හෝටලයක් හා සී ප්‍ලේන් තොටු‍පොළක් ඉදිකිරීමට පසුගිය රජයේ හිතවතකු පසුගිය කාලයේ කටයුතු කළේ වනජීවීය බලා සිටියදීය. සාමාන්‍ය වැසියෙකුට දර කෝටුවක් කඩා ගැනීමට පවා උද්‍යාන මායිම පනින්නට ඉඩ නොතබන වනජීවි නිලධාරීන් බූන්දල හරහා හම්බන්තොට කිරින්ද ප්‍රධාන මාර්ගයේ පසෙක ඉතා පැහැදිලි ලෙසම ජාතික උද්‍යානය තුළ මහා දවා‍ලේ සිදු වූ මෙම විනාශය දෙස ඉවත බලාගෙන සිටියේ ඉතා නිර්ලජ්ජිත ලෙසය. වර්තමාන බලපෙරළියත් සමග දැනට එම වනාන්තර හෙළි පෙහෙළි කිරීම තාවකාලිකව නවතා දමා තිබුණද කොයි මොහොතේ කවර මුහුණුවරකින්  එම විනාශය යළිත් සක්‍රීය වේ දැයි කිව නොහැකිය.
ශ්‍රී ලංකාවේ දෙවැනි රම්සා තෙත්බිම වන ආනවිලුන්දාව අභය භූමියට ඉතා ආසන්නව මේ වන විට ඉදිකෙරෙමින් පවතින නිෂ්පාදන ව්‍යාපෘතියක් හේතුවෙන් එම අභය භූමියට, ප්‍රදේශයේ ජල පද්ධතියට හා ජන ජීවිතවලට බරපතළ බලපෑම් එල්ලවීමේ අවදානමක් පිළිබඳව ප්‍රදේශයේ ආගමික නායකයින් ප්‍රමුඛ පරිසර හා සිවිල් සංවිධාන බලධාරීන් ගේ අවධානය යොමු කිරීමට උත්සාහ  කරන්නේ ද ඒ අතරය. මෙම කර්මාන්ත ශාලාව ඉදි කිරීම සිදුවන්නේ ආනවිලුන්දාව රැම්සා තෙත් බිමට, අභය භූමියට මීටර් 80ක දුරකින් වීම නිසා මෙම ව්‍යාපෘතිය හේතුවෙන් එම අගනා පරිසර පද්ධතියට බලපෑම් එල්ල වීමේ වැඩි ඉඩකඩක්  පවතී. 1980 අංක 47 දරන ජාතික පාරිසරික පනතට අනුව ප්‍රකාශිත 199 පෙබරවාරි 23 දින අංක 859/14 දරන ගැසට් නිවේදනය අනුව අභය භූමියක් තුළ හෝ අභය භූමියක මායිමේ සිට මීටර් 100ක් ඇතුළත යම් සංවර්ධන ක්‍රියාකාරකමක් සිදුකිරීමට ප්‍රථම පාරිසරික බලපෑම් ඇගයීම් ක්‍රියාවලියකට යටත්ව වනජීවී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් වරයාගෙන්  පූර්ණ ලිඛිත පාරිසරික අනුමැතිය ලබා ගැනීමට ව්‍යාපෘති කරුවන් නීතියෙන් බැඳී සිටී. 
නමුත් මෙම ව්‍යාපෘති කරුවන් එසේ සිදුකර නොමැත. ඒ වෙනුවට මොවුන් විසින් සිදුකර ඇත්තේ ප්‍රාරම්භක පරිසර පරීක්ෂණ වාර්තාවක් පමණක් සකස් කිරීමය. නමුත් එසේ තිබියදී සොබා දහමේ අමිල දායාදයක ඉරණමද ජනතාවගේ ජීවත් වීමේ අයිතියද පෞද්ගලික කොම්පැණි කරුවෙකුට පාවාදෙමින් මෙම කර්මාන්තශාලාවේ ඉදිකිරීම කටයුතු සිදුකිරීමට අවසර ලබාදීමට වයඹ පළාත් පරිසර අධිකාරීය කටයුතු කිරීම තුළ තෙත් බිම් සංරක්ෂණය පිළිබඳව කතාකර පලක් නැත.
මෙරට තෙවැනි රැම්සා තෙත්බිම වන මාදුගඟේ ඉරණමද ඊට වැඩි වෙනසක් නැත. තෙත්බිම් අල්ලාගෙන ගොඩකිරීම හා අනවසර හෝටල් හා වෙනත් ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම, කඩොලාන ශාක විනාශය, ඝන අපද්‍රව්‍ය මහා පරිමාණයෙන් බැහැරලීම මෙන්ම අක්‍රමවත් සංචාරක කටයුතුද මේ වන විට මාදුගඟේ ඉරණම තීරණය කරමින් සිටී.
වන්කාලෙයි, කුමන හා විල්පත්තු රැම්සා තෙත්බිම් මේ වනවිට මුහුණ දී සිටින ඛිෙදනීය ඉරණමද මීට නොදෙවැනි බව නොකිවමනාය. නමුත් මේ කිසිම තෙත් බිමක් සංරක්ෂණය කරගනිමින් තිරසාර අයුරින් ප්‍රතිලාභ ජනනය කරගැනීමේ වැඩපිළිවෙළක් මතෛක් බලධාරීන් විසින් ඉදිරිපත් කර නැත.
වර්තමානයේ මෙරට ජනාධිපති ධුරය හොබවන මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාගේ ඡන්ද ‍පොරොන්දු අතර ද පරිසරයට හිතැති ‍පොරොන්දු ගණනාවක් තිබූ බව සැබෑය. අප රටේ සංරක්ෂිත කලාප ලෙස නීතියෙන් නියම කර ඇති භූමි භාග ආරක්ෂා කරගැනීම හා ඒවායේ මායිම්වල සුරක්ෂිත බව පිළිබඳව වගබලා ගැනීම, පාරිසරික වශයෙන් වටිනා හා දැනට විනාශ වීමේ තර්ජනයට මුහුණ පා ඇති කලාප තවදුරටත් හඳුනාගෙන ඒවා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා අවශ්‍ය පියවර ගැනීම, දැනට හානි සිදුවී ඇති හෝ විනාශවීමේ අවදානමට මුහුණ දී ඇති පාරිසරික වශයෙන් වටිනා කලාප ලොව පවතින නවීනතම විද්‍යාත්මක දැනුම උපයෝගී කරගෙන නැවත ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට පියවර ගැනීම වැනි ‍පොරොන්දු ඒ අතර විය.
නමුත් ඉහත සඳහන් පරිදි මෙරට සියලුම රැම්සා තෙත්බිම් පරිපාලනය වන වනජීවී සංරක්ෂණ විෂය පථය අමාත්‍යාංශ ගත කිරීමේදී වර්තමාන ආණ්ඩුව ද කටයුතු කර ඇත්තේ සංරක්ෂණවාදී ආකාරයෙන් නොවන බව කිව යුතුය. වනජීවී සංරක්ෂණයේ වගකීම පරිසර අමාත්‍යාංශයට භාර නොදී සංචාරක හා ක්‍රීඩා අමාත්‍යවරයා යටතට එම වගකීම පැවරීමම අවුල් සහගතය.
කෙසේ නමුත් ‍පොරොන්දු වූ පරිදිම ඉහත කී වනජීවී සම්පත් හා වනජීවී රක්ෂිත සංරක්ෂණයට අදාළ ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට මෛත්‍රී පාලනය අනලස්ව කටයුතු කරන්නේ නම් මේ වසරේදීවත් ශ්‍රී ලංකාවේ තෙත්බිම් සංරක්ෂණය පිළිබඳව යහපත් බලා‍පොරොත්තුවක් තබා ගැනීමට අපට හැකියාව ලැබෙනු ඇත. ජනාධිපතිවරයාද, විෂය භාර අමාත්‍ය, නියෝජ්‍ය අමාත්‍යවරුන්ද, වනජීවී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා ද මේ පිළිබඳව තම ප්‍රමුඛ අවධානය යොමු කරනු ඇතැයි අප උදක්ම උපේක්ෂා කරමු.